Przeglądaj katalog alfabetyczny według autorów, tytułów lub słów kluczowych. Kliknij odpowiedni przycisk poniżej, a następnie wybierz pierwszą literę nazwiska, tytułu czy słowa kluczowego.
Wyszukiwarka pełnotekstowa (kliknij)
Paliwoda-Matiolańska A., Odpowiedzialność społeczna w procesie zarządzania przedsiębiorstwem,
Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2009, ISBN: 978-83-255-0735-0
Etyka życia gospodarczego - jak wolą mówić jedni albo etyka biznesu … jak mówią inni, jest uprawiana jako filozoficzna refleksja nad etosem, czyli zespołem cnót wyznaczających zakres działalności ludzi stanowiących świat biznesu. Jest to zastosowanie naszego rozumienia tego, co jest dobre i właściwe, do oceny instytucji, technologii, transakcji, zakresu działalności i pracy, które nazywamy biznesem.
( , s. 39)
Społeczna odpowiedzialność biznesu pojawiła się w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej w wyniku śmierci „purytańskiej etyki, którą uznaje się za główną doktrynę ożywiającą kapitalizm. Purytańskie cnoty to: ciężka praca, zapobiegliwość, oszczędność, umiarkowanie oraz równość możliwości i środków. Tymczasem wraz z sukcesem materialnym pojawiły się takie cechy, jak: próżniactwo, rozrzutność, powiększanie długów, hedonizm, co przyczyniło się do upadku jednoczącej społeczeństwo etyki. Ponadto, nowa ideologia powstała w wyniku przesunięć między podstawowymi wartościami amerykańskiej kultury 1999, s. 60: - od surowego indywidualizmu do „wspólnotowości, - od praw własności do praw członkowskich, - od konkurencji rynkowej jako środka określania potrzeb konsumenta do szerszego społecznego określenia potrzeb wspólnoty, - od ograniczonego do rozwiniętego i rozległego planowania rządowego, od specjalizacji w nauce do holistycznego wykorzystania wiedzy.
( , s. 40)
Przedsiębiorstwo sieciowe. J.C. Jarillio za sieciową uznaje taką organizację w której jedna z firm przyjmuje głównego kontrolera organizującego przepływ aktywów materialnych i niematerialnych między innymi niezależnymi firmami, zapewniając efektywne zaspokajanie ostatecznych klientów. Istotne jest, aby elementy sieci mogły komunikować się między sobą, a stopień zbieżności ich celów był jak największy. Możemy wyróżnić następujące cechy organizacji sieciowych: - transfer zasobów między jednostkami tworzącymi sieć i dzielących się kompetencjami, - ograniczona rola centrali ze względu na sporą niezależność jednostek tworzących przedsiębiorstwo sieciowe, - ograniczony zakres integracji podmiotów tworzących sieć, - budowanie i usprawnianie kanałów informacyjnych, - dzielenie celów, - wspólna odpowiedzialność, władza i zaufanie.
( , s. 48)
Przedsiębiorstwo partnerskie. Nazywane jest również przedsiębiorstwem rozległym. Zwiększa ono własną konkurencyjność dzięki integracji swoich działań z dostawcami i klientami. Przedsiębiorstwo rozległe dąży do stworzeni, i partnerskich relacji ze swoimi dostawcami i klientami przez włączanie ich do jednej sieci. Partnerstwo to polega na współuczestnictwie, a nie podległości. Partnerzy dobierani są na podstawie kryteriów strategicznych, mających na celu obniżenie kosztów transakcyjnych w wysoko konkurencyjnej gospodarce. Przedsiębiorstwo partnerskie bazuje na filozofii wspólnoty, połączonej wewnętrznie dzięki wspólnym wartościom, wyzwaniom, współpracy, czytelności i przejrzystości działań, wymianie wiedzy i współodpowiedzialności. Opiera się na ciągłym dostosowywaniu struktur i usprawnianiu komunikacji oraz uprawomocnianiu.
( , s. 49)
Interesariusze to jednostki lub grupy, które mogą wpływać na dzia¬łania organizacji lub podlegają wpływowi działań podjętych przez or¬ganizację
( , s. 57)
Interesariusze to grupy, od których zależy przetrwanie organizacji
( , s. 57)
Stopień wpływu interesariuszy na organizację oraz poziom, w jakim uwzględ¬niane są ich oczekiwania zależy od trzech atrybutów. - Władzy jaką interesariusz posiada, aby móc wpływać na organizację. Wła¬dza rozumiana jest tu jako zdolność do wpływania na zachowanie innych. - Legitymizacji, czyli prawnego, zwyczajowego ale też i moralnego uzasad¬nienia własnych związków z organizacją; legitymizacja określa prawa, ale także ryzyko związane z działalnością organizacji. - Pierwszeństwa, rozumianego jako szybkość reakcji wymaganej od kierownictwa w odpowiedzi na roszczenia i oczekiwania interesariusza. Odnosi się do rozmiaru, wrażliwości wzajemnych relacji, jak i stopnia ważności i krytyczności.
( , s. 58)
Społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstwa to efektywny proces zarządzania przedsiębiorstwem, który przez odpowiadanie na możliwe do zidentyfikowania oczekiwania interesariuszy przedsiębiorstwa przyczynia się do wzrostu jego konkurencyjności, zapewniając mu stabilność i trwały rozwój, jednocześnie kształtuje korzystne warunki dla rozwoju ekonomicznego i społecznego, tworząc zarówno wartość społeczną, jak i ekonomiczną.
( , s. 77)
System społecznej odpowiedzialności jest narzędziem mającym na celu tworzenie, realizację i ocenę działań społecznych w procesie zarządzania przedsiębiorstwem. Polityka społeczna jest to publiczna deklaracja firmy i jej zobowiązanie do podejmowania określonych przez przedsiębiorstwo działań na rzecz zainteresowanych stron (intersariuszy).
( , s. 80)
E. Schein w swoim modelu kultury organizacyjnej wyróżnił trzy poziomy
1. Założenia podstawowe - uznawane za oczywiste i niewidoczne dla członków organizacji, a dające filozoficzną bazę przedsiębiorstwa. Określają one między innymi - oprócz relacji międzyludzkich czy natury otoczenia - charakter relacji przedsiębiorstwa z jej otoczeniem. Schein twierdzi, że założenia te mogą wpływać na sposób postrzegania, myślenia i odczuwania.
2. Normy i wartości - częściowo widoczne i uświadamiane. Implikują one sposób zachowania się członków organizacji. Wartości te możemy podzielić na deklarowane i przestrzegane. Uzyskujemy dzięki nim odpowiedź na pytanie, jakie rzeczy są ważne dla członków organizacji. Tworzą je zarówno indywidualne postawy członków organizacji, w tym w szczególności naczelnego kierownictwa, jak i procedury i struktury systemu zarządzania. System wartości wpływa w dużym stopniu na efektywność przedsiębiorstwa. Normy są natomiast niepisanymi regułami postępowania, które determinują zachowania.
3. Artefakty - to widoczne przejawy kultury organizacyjnej, stanowiące środek wyrazu kultury. Członkowie organizacji mogą, ale nie muszą uświadamiać sobie istniejące artefakty kultury organizacyjnej ich przedsiębiorstwa, my zaś możemy je obserwować. Członkowie kultury świadomie wykorzystują artefakty i normy do wyrażania własnej tożsamości i osiągania swoich celów.
( , s. 91-92)
Współczesna sytuacja zmusza do poszukiwania nowatorskiego spojrzenia, wiedzy, nowych sposobów zarządzania, zasobów, jak również innowatorskiego pełnienia funkcji kierowniczych. Skomplikowanie roli menedżerskiej wynika z faktu, że oprócz osobistego kodeksu moralnego, czyli systemu wartości wyznawanego przez daną jednostkę, podlega ona również innym kodeksom, które nakładają dodatkową odpowiedzialność na wykonywane funkcje. Należą do nich: - odpowiedzialność w stosunku do pryncypała, zleceniodawcy pracy, wynikająca z zawartego z nim kontraktu, umowy, na mocy której powierzył on zadania, biorąc po uwagę umiejętności i wiedzę menedżera oraz zobowiązując do działania w swoim interesie, - odpowiedzialność profesjonalna, wynikająca z charakteru pełnionej funkcji i jednocześnie z kompetencji osoby uprawiającej daną profesję, która nakłada na niego określone zobowiązania i sposób postępowania, - odpowiedzialność w stosunku do przedsiębiorstwa, instytucji, którą kieruje i przed którą zostały postawione określone cele do wykonania. Menedżer odpowiada za stopień i sposób ich realizacji, - odpowiedzialność w stosunku do członków organizacji, którzy współpracują z kadrą zarządczą w zakresie realizacji postawionych przed nimi celów. Menedżer, pełniąc funkcję przywódczą, motywuje innych do wykonywania danej pracy, a także określa standardy i sposób postępowania dla danej organizacji. Jest twórcą kultury organizacyjnej, - odpowiedzialność w stosunku do instytucji państwowych - przedsiębiorstwo ma bowiem zobowiązania w stosunku do organów państwowych, powstałe w wyniku procesu prawnej legislacji, jak i wynikające z obowiązujących go norm zwyczajowych, - odpowiedzialność w stosunku do społeczeństwa - jako obywatele tego społeczeństwa.
( , s. 95-96)
Komitet pojednawczy. Celem komitetu jest osiągnięcie porozumienia w sprawie poprawek zaproponowanych przez Parlament. Zgoda powinna być osiągnięta w ciągu 21 dni. W pracach komitetu biorą udział w równej liczbie przedstawiciele Rady i Parlamentu oraz reprezentanci Komisji Europejskiej. Jeśli prace komitetu pojednawczego nie zakończą się porozumieniem, Komisja powinna przedłożyć nowy projekt budżetu.
( , s. 105)
Zasadniczo możemy wyróżnić dwa aspekty przywództwa. 1. Aspekt indywidualny - oparty na osobistych umiejętnościach - wiedzy, pamięci, wyobraźni, fizyczności, percepcji i technice. Podlega on specyficznemu rozwojowi dzięki treningowi, edukacji. Wzbudza podziw, prowokuje do rywalizacji i ma charakter fachowy, 2. Aspekt organizacyjny, który odzwierciedla postawy członków organizacji i jest wynikiem jakości działań zarządczych. Opiera się na odpowiedzialności kierowniczej jako wyniku zespolenia i utożsamienia przez jednostkę kodeksów osobistych i organizacyjnych. Aspiracje i chęć przynależności do organizacji są czynnikiem konstytuującym tę odpowiedzialność, zatem trwałość organizacji Zależy od jakości przywództwa.
( , s. 105)
Nowoczesne techniki i metody zarządzania pozwalają na integrację kwestii ekologicznych i społecznych w wewnętrzne procesy zarządzania. To umocnienie opiera się na: - wdrażaniu zintegrowanych systemów zarządzania, - wdrażaniu ekologicznych i społecznych przedsięwzięć (w tym na przykład wymiana technologii na przyjazną środowisku), - przeprowadzaniu wstępnej oceny oddziaływania na środowisko naturalne i społeczeństwo (na przykład przestrzeganie norm z zakresu ochrony środowiska), - ekologizacji produktów i usług na etapie ich projektowania, - ekologizacji procesów produkcyjnych i eksploatacji urządzeń, - oddziaływaniu na wykonawców i podwykonawców, - monitorowaniu wpływu przedsiębiorstwa na środowisko naturalne i społeczeństwo.
( , s. 108-109)
Prawa człowieka i prawa pracownicze: - prawo do godziwego wynagrodzenia, tzw. płacy sprawiedliwej opartej na następujących kryteriach podstawowych: gwarantowana płaca minimalna, trudność pracy i wyniki pracy, zasada równej płacy za tę samą pracę, średnia płaca w danym sektorze, możliwości finansowe firm; porozumienia zbiorowe, oraz kryteriach dodatkowych, jak na przykład: średni koszt życia w regionie, stanowisko, staż pracy, - prawo do sprawiedliwego traktowania i unikania dyskryminacji w procesie zatrudnienia, - prawo do bezpieczeństwa i zdrowia pracowników, godziwych warunków pracy, obejmujących takie elementy jak: czas pracy, materialne środowisko pracy, wypadki przy pracy i choroby zawodowe, - prawo do informacji o bezpieczeństwie pracy, - prawo do oczekiwania bezpieczeństwa pracy w rozsądnych gra¬nicach, - prawo do wolnego wypowiadania się, - prawo do wolności w czasie wolnym od pracy, - prawo do ochrony zdrowia psychicznego (ochrony przed mobbingiem), - prawo do nietykalności osobistej, - prawo do wolności od propagandy, - prawo do uczestnictwa w zasadniczych decyzjach dotyczących miejsca pracy i zatrudnienia, - prawo do należytego traktowania w procesie doboru, decyzjach dotyczących awansowania oraz zwolnienia z pracy.
( , s. 115)
Dobrostan pracownika można postrzegać szeroko i wąsko. Wąskie ujęcie odnosi się przede wszystkim do fizycznego dobrostanu jednostki, czyli jej sprawności fizycznej i stanu zdrowia, zatem jest nierozerwalnie związane z zagadnieniem bezpieczeństwa i higieny pracy. Podejście szerokie uwzględnia również dobrostan psychiczny i społeczny, który kojarzyć można z poczuciem szczęścia czy zadowoleniem z ważnych sfer życia i siebie samego. Dobrostan psychiczny możemy określić dzięki ocenie obecnej i przewidywanej jakości życia. W wymiarze antropologii społecznej pojęcie to informuje nas o tym, jak wiedzie się pod względem zdrowia, długości życia, rozwoju fizycznego różnym grupom społecznym. Samo pojęcie dobrostanu pracownika składa się zatem z elementów strukturalnych oraz poziomu funkcjonowania zapewniającego ogólne poczucie dobrostanu, jak integracja, sprawność, równowaga, brak napięć i lęków, poczucie celu i sensu życia.
( , s. 119)
Polityką fiskalną (fiscal policy) określa się całość aktywności państwa odnoszącej się do finansów publicznych i budżetu państwa. W polskiej literaturze naukowej przyjęty został również termin polityki budżetowej, gdyż w opinii części ekonomistów sformułowanie polityka fiskalna wskazywać może wyłącznie na politykę kształtowania podatków. Pojęcia stosowane zamiennie - polityki fiskalnej i budżetowej - odnoszą się do różnorodnych działań państwa - polityki podatkowej, kształtowania strony wydatkowej budżetu, finansów systemu zabezpieczenia społecznego oraz pozostałych instytucji rządowych i samorządowych.
( , s. 119)
Wyróżnić można trzy podstawowe filary społecznie odpowiedzialnego zarządzania zasobami ludzkimi, przy czym głównym ich celem jest szeroko rozumiany dobrostan pracownika. 1. Przestrzeganie najwyższych standardów i warunków pracy które zapewniają poszanowanie praw człowieka i praw pracowniczych. Odpowiadają ponadto na rodzące się nowe wyzwania etyczne i społeczne w stosunku do pracowników, 2. Rozwój zasobów ludzkich, czyli zapewnienie organizacji pracowników po-siadających takie cechy jakich można potrzebować do osiągnięcia swoich celów. Działania te powinny uwzględniać szkolenia z zakresu społecznej odpowiedzialność czy szkolenia etyczne, 3. Polityka oparta na tworzeniu równowagi między życiem zawodowym i prywatnym, która pozwoli pracownikowi na pełniejsze uczestnictwo w życiu społecznym i wyższą jakość życia.
( , s. 121-122)
Saldo strukturalne - deficyt strukturalny - hipotetyczna wartość salda budżetowego przy potencjalnym wzroście gospodarczym . Deficyt może wynikać z osłabienia koniunktury - wtedy źródłem deficytu jest cykliczne pogorszenie salda dochodów i wydatków. Przy zrównoważonym saldzie strukturalnym wahania koniunktury prowadzą do okresowego występowania nadwyżek i deficytów w saldzie budżetowym tak, że długookresowe saldo budżetu jest zerowe. Po wyłączeniu wpływu wahań cyklu koniunktury na saldo budżetowe oraz jednorazowych zdarzeń nadzwyczajnych (np. wydatki na likwidację skutków klęsk żywiołowych) można wskazać, jaka część deficytu jest saldem strukturalnym.
( , s. 125)
Marketing społeczny polega na zastosowaniu technik marketingu komercyjnego do analizy, planowania, realizacji i oceny programów oddziałujących na intencjonalne zachowania wybranych grup odbiorców, w celu poprawy dobrostanu jednostek oraz kondycji społeczeństwa.
( , s. 129)