Encyklopedia Zarządzania :: Podstawy nauki o zarz��dzaniu organizacjami
Przeglądanie katalogu (kliknij)
Przeglądaj katalog alfabetyczny według autorów, tytułów lub słów kluczowych. Kliknij odpowiedni przycisk poniżej, a następnie wybierz pierwszą literę nazwiska, tytułu czy słowa kluczowego.
(cytat, str. 21) Można mówić o co najmniej trzech głównych kierunkach czy szkołach badań, a mianowicie o:
- szkole klasycznej (kierunek naukowego zarządzania, kierunek administracyjny); - szkole behawioralnej; - szkole zwanej najczęściej ilościową lub nowoczesną.
(cytat, str. 24 - 25) H. Fayol największą wagę przywiązywał do 14 własnych, przez siebie na podstawie badań i doświadczeń wypracowanych zasad. A oto one w ujęciu skrótowym: 1. Podział pracy. 2. Autorytet. 3. Dyscyplina. 4. Jednolitość rozkazodastwa. 5. Jednolitość kierownictwa. 6. Podporządkowanie interesu osobistego interesowi ogółu. 7. Wynagrodzenie. 8. Centralizacja 9. Hierarchia. 10. Ład. 11. Ludzkie traktowanie pracowników. 12. Stabilizacja personelu. 13. Inicjatywa. 14. Zgrania personelu (harmonia).
(cytat, str. 28) M. Weber wyróżnił trzy idealne typy prawomocnej władzy organizacyjnej: 1. Władzę charyzmatyczną. 2. Władzę tradycyjną (tradycjonalną). 3. Władzę racjonalną (legalną).
(cytat, str. 39) Maslow dostrzega motywację człowieka jako hierarchię pięciu grup potrzeb:
1. Fizjologicznych: potrzeby powietrza, wody, jedzenia i zaspokojenia popędu płciowego. 2. Pewności: potrzeby bezpieczeństwa, porządku, braku lęku lub zagrożenia. 3. Przynależności i miłości (czyli potrzeby społeczne): potrzeby miłości, uczucia, poczucia przynależności, kontaktu z innymi ludźmi. 4. Uznania: potrzeby osiągnięć, szacunku i uznania dla samego siebie oraz szacunku ze strony innych. 5. Samorealizacji: potrzeby rozwoju, poczucia spełnienia, realizacji własnego potencjału czyli własnego Ja.
(cytat, str. 49) Zgodnie z podejściem sytuacyjnym zadaniem kierowników jest ustalenie, jaka metoda wdanej sytuacji, wdanych warunkach i w danym momencie najlepiej przyczyni się do osiągnięcia nakreślonych przez kierownictwo celów.
(cytat, str. 59) Można powiedzieć, ze kadra kierownicza to grupa osób kierująca pracą innych ludzi na różnych szczeblach struktury organizacyjnej. Charakteryzuje się ona określonym zespołem cech wyróżniających ją spośród innych grup w organizacji, a mianowicie:
kierownicy zespołów pracowniczych są jedynymi osobami o podwójnej przynależności, są oni bowiem członkami zespołów, którymi kierują, oraz zespołów, w których sami są podwładnymi;
odpowiadają za całość pracy zespołu - w przeciwieństwie do pozostałych członków, którzy odpowiadają za ściśle określony odcinek pracy;
kierowanie zespołami pracowniczymi wymaga wzmożonej aktywności zawodowej i społecznej, wyrażającej się czynnym udziałem w działaniach zbiorowych prowadzących do realizacji celów gospodarczych i społecznych zarówno w przedsiębiorstwie, jak i poza nim;
kierownicy mają większą niż inni potrzebę, możliwość i konieczność zdobycia autorytetu - a uzyskanie i utrzymanie autorytetu umacnia władzę kierowników i jest warunkiem skuteczności pracy kierowniczej.
(cytat, str. 60) Problemy, którymi zajmują się kierownicy w organizacji, dadzą się sprowadzić do trzech podstawowych płaszczyzn działania: - kierowania zespołami ludzkimi, - podejmowania decyzji, - ponoszenia odpowiedzialności za rezultaty pracy na swoim odcinku.
Kierownicy nie stanowią grupy jednolitej, ich podział wyznaczają takie przesłanki, jak: - rodzaj zadań (czynności, funkcji), jakie wykonują w organizacjach, - poziom (szczebel organizacyjny), na którym usytuowane jest stanowisko kierownika oraz zakres jego działalności, - umiejętności i role kierownicze.
(cytat, str. 63) L. Katz wyróżnił trzy podstawowe rodzaje umiejętności potrzebnych każdemu kierownikowi. Są to:
umiejętności techniczne, oznaczające zdolność posługiwania się narzędziami, metodami i technologią w określonej specjalności. Chirurg, inżynier, muzyk czy księgowy muszą posiadać techniczne umiejętności w swoich dziedzinach. Kierownikowi potrzebne są umiejętności techniczne w takim stopniu, by potrafił „poradzić sobie z zadaniem”, za które odpowiada;
umiejętności społeczne, to znaczy zdolność współpracowania z innymi ludźmi, rozumienia ich i motywowania - zarówno poszczególnych osób, jak i grup. Kierownikowi potrzebne są umiejętności społeczne w stopniu umożliwiającym mu współpracę z innymi członkami organizacji dla właściwego prowadzenia zespołu roboczego;
umiejętności koncepcjne są umysłową zdolnością koordynacji oraz integrowania wszystkich interesów i działalności organizacji. Jest to zdolność postrzegania organizacji jako całości i współzależności jej części, a także zrozumienia, w jaki sposób zmiana w dowolnej części organizacji wpłynie na całość. R. Katz dodaje, że chociaż wszystkie trzy rodzaje umiejętności są niezbędne do skutecznego kierowania, to ich proporcjonalne znaczenie dla danego kierownika zależy od jego pozycji w organizacji.
(cytat, str. 71 - 72) Zasadniczymi składnikami skutecznego działania kierowników są następujące cechy i umiejętności kierownicze: - asertywność - motywacja - twórczość - krytycyzm
(cytat, str. 89) Każdy menedżer w procesie zarządzania-kierowania i przywództwa posługuje się czterema podstawowymi instrumentami. Są to:
strategia, czyli główne cele organizacji i przedsięwzięcia służące do ich realizacji, a dotyczące zwłaszcza działań skierowanych na zewnątrz organizacji;
struktura organizacyjna, czyli względnie stabilny podział zadań i władzy w organizacji;
procedury operacyjne, czyli względnie stałe programy działania wewnątrz organizacji;
kultura organizacyjna, czyli utrwalony w danym środowisku pracowniczym system wartości, norm społecznych i wynikających z nich postaw i wzorów zachowań, mających znaczenie przy realizacji formalnych celów i norm organizacyjnych.
(cytat, str. 126) Analiza morfologiczna jest według autora tej metody, szwajcarskiego astrofizyka F. Zwicky’ego, określonym sposobem identyfikowania zbiorów środków, które można wykorzystać do osiągnięcia danego celu, a więc wszystkich możliwych struktur badanego lub projektowanego systemu.
Główne cele metody morfologicznej według W. Flakiewicza i B. Wawrzyniaka stanowią:
zapobieganie tendencyjności w badaniach,
zapewnienie celowego i świadomego stawiania problemów,
poszukiwanie rozwiązań niekonwencjonalnych lub najlepszych.
(cytat, str. 138 - 139) Polityka personalna, to usystematyzowany zbiór założeń i wskazówek, które zmierzają do optymalnego ukształtowania spraw osobistych i stosunków międzyludzkich w jednostkach organizacyjnych w celu zapewnienia skuteczności działania tych jednostek, a jednocześnie pełnego rozwoju osobowości zatrudnionych w nich pracownikowi. A zatem naukowym celem polityki personalnej jest powodowanie takich zachowań pracowników, załogi przedsiębiorstwa, by zostały osiągnięte założone cele i zadania organizacji.
(cytat, str. 140) Funkcja kadrowa kierownictwa w organizacji polega na naborze, obsadzaniu, szkoleniu i doskonaleniu członków organizacji. Funkcję tę, polegającą na rekrutacji i selekcji uczestników organizacji, ich nagradzaniu, karaniu i rozwoju, globalnie nazwiemy funkcją zarządzania potencjałem społecznym.
(cytat, str. 143) Rekrutacja pracowników jest - po planowaniu - kolejnym etapem procesu kadrowego. Rekrutacja oznacza przyciągnięcie przez organizację takiej liczby kandydatów, która umożliwiłaby ich racjonalną selekcję. Wyróżniamy dwa rodzaje rekrutacji: - rekrutację ogólną, szeroką; - rekrutację segmentową.
Rekrutacja szeroka jest stosowana przy poszukiwaniu kandydatów na stanowiska szeregowe, np. bezpośrednio do produkcji. Rekrutacja segmentowa jest stosowana przy poszukiwaniu grupy kandydatów posiadających określone cechy, umiejętności i kwalifikacje - specjalistów, menedżerów.
(cytat, str. 164) Przez pojęcie „grupa społeczna” rozumieć będziemy zbiór jednostek traktowany jako całość, wyodrębniony ze względu na określony rodzaj więzi społecznej łączącej te jednostki.
(cytat, str. 189) Motywacja jest tym, co wywołuje, ukierunkowuje i podtrzymuje ludzkie zachowanie, chociaż samemu pojęciu motywacji przypisuje się wiele różnych znaczeń. Najczęściej motywację traktuje się jako stan gotowości człowieka do podjęcia określonego działania, stan wewnętrznego napięcia prowadzącego do podjęcia działań zmierzających do redukcji tego odczucia lub jako cechę osobowości, względnie stałą właściwość nadającą poszczególnym zachowaniom człowieka wspólny kierunek.
(cytat, str. 200) Behawioralne podejście do zagadnień motywacji przypisuje decydującą rolę w wyznaczaniu ludzkich zachowań czynnikom zewnętrznym, bodźcom pochodzącym z otoczenia. W świetle tej koncepcji wszelkie działania ludzkie wywołane są przez bodźce pobudzające popędy (np. strach, głód) oraz bodźce sygnalizujące możliwość i sposób ich zaspokojenia, zaś sama działalność jest wyuczonym sposobem redukowania popędów, reagowania na bodźce.)