Encyklopedia Zarządzania :: Nowe kierunki w zarz��dzaniu
Przeglądanie katalogu (kliknij)
Przeglądaj katalog alfabetyczny według autorów, tytułów lub słów kluczowych. Kliknij odpowiedni przycisk poniżej, a następnie wybierz pierwszą literę nazwiska, tytułu czy słowa kluczowego.
(cytat, str. 37) Teorie wymiany międzynarodowej - nurty myśli ekonomicznej, towarzyszące rozwojowi kapitalizmu i służące wyjaśnianiu mechanizmów, za pośrednictwem których państwa narodowe mogły doprowadzić do wzrostu swego ekonomicznego znaczenia dzięki handlowi z innymi państwami.
(cytat, str. 37) Biznes międzynarodowy - działalność ekonomiczna, na którą składają się transakcje związane z wymianą materiałów, towarów, usług i innych zasobów, przekraczające swym zasięgiem geograficznym granie jednego kraju.
(cytat, str. 38) Teorie międzynarodowej działalności firm - rozwijane głównie od końca drugiej Wojny Światowej teorie i modele, w których firmy zajęły miejsce państw czy narodów jako główni uczestnicy wymiany handlowej. Taki kierunek teoretycznej sfery rozwoju biznesu międzynarodowego był związany ze wzrostem znaczenia w gospodarce światowej przedsiębiorstw wielonarodowych.
(cytat, str. 38) Inwestycje zagraniczne - w pojęciu tym mieszczą się inwestycje bezpośrednie związane z własnością i zarządzaniem produkcją za granicą oraz inwestycje pośrednie (portfelowe), obejmujące transfer z jednego kraju do innego kapitału finansowego, np. w formie akcji przedsiębiorstw czy papierów dłużnych. Inwestycje zagraniczne można także podzielić na poziome, jeśli dokonywane są w ramach jednego sektora przemysłu oraz pionowe, gdy firma inwestująca lokuje kapitał w sektorze przemysłu, w którym sama nie operuje, np. w celu zapewnienia materiałów czy komponentów do swoich produktów.
(cytat, str. 41) Jedną z pierwszych teorii, kładących nacisk na rolę firm w handlu międzynarodowym, była teoria Steffana Lindera (1961) zwana teorią podobieństwa preferencji. Linder twierdził, iż rodzaj towarów, będących przedmiotem wymiany między krajami, zależy nie tylko od rodzaju i obfitości czynników produkcji dostępnych w danym kraju, lecz także od rodzaju popytu, który z kolei jest uwarunkowany poziomem dochodu narodowego na głowę mieszkańca. Dowiódł, iż w dwu krajach o podobnym, wysokim dochodzie na głowę mieszkańca, konsumenci będą zgłaszać popyt na podobne towary, w związku z czym firmy pochodzące z tych krajów będą miały możliwość konkurowania na obu rynkach narodowych.
(cytat, str. 43) Kolejnym ważnym modelem, wchodzącym w skład teoretycznego kanonu biznesu międzynarodowego, jest diament Portera. W modelu tym, Porter (1980) wyróżnia cztery rodzaje warunków, które są zachętą dla firmy rozważającej rozpoczęcie działalności w danym kraju: czynniki produkcji, warunki popytowe, obecność pokrewnych sektorów (np. dostawców czy dystrybutorów) oraz rodzaj strategii, struktur i metod walki konkurencyjnej stosowanych przez firmy obecne w tym kraju. Dodatkowo Porter wyróżnił dwa inne elementy wpływające na decyzję firmy odnośnie do lokalizacji jej działalności w danym kraju, mianowicie ryzyko (np. ataku terrorystycznego) i czynniki rządowe (np. rządowe uregulowania prawne dotyczące opodatkowania firm czy ochrony środowiska naturalnego). Wszystkie te czynniki tworzą tzw. diament Portera.
(cytat, str. 57) System informacyjny rachunkowości to system zajmujący się przetwarzaniem, przechowywaniem w czasie oraz raportowaniem informacji, stanowiący organizacyjny element organizacji, który gromadzi, klasyfikuje, przetwarza, analizuje i dostarcza istotne, zorientowane na sferę finansów informacje wspomagające procesy decyzyjne odbiorców zewnętrznych oraz wewnętrznych ( menedżerów).
(cytat, str. 57 - 58) Granice systemu rachunkowości to swoisty filtr przeznaczony zarówno dla informacji wprowadzanej do systemu rachunkowości, jak też przetworzonej i kierowanej do odbiorców. Na wejściu subsystemu rachunkowości finansowej filtrem są zasady, reguły i standardy rachunkowości, zaś dla subsystemu rachunkowości zarządczej granicami jest pełny zakres informacji ekonomicznej. Granicą na wyjściu szeroko postrzeganego systemu informacyjnego rachunkowości są potrzeby informacyjne użytkowników.
(cytat, str. 58) Sprzężenie zwrotne w systemie informacyjnym rachunkowości ma na celu umożliwienie użytkownikom informacji oddziaływania na dane wejściowe. Możliwość wystąpienia tego układu w systemie zależy m.in. od kategorii i zadań systemu. Im system jest mniej złożony funkcjonalnie, ograniczony do czynności ewidencyjnych i sprawozdawczych, zaś informacje wyjściowe są bardziej ustrukturyzowane i sformalizowane, tym mniejsze są możliwości oddziaływania odbiorców informacji na dane wejściowe i vice versa.
(cytat, str. 59) Sieciowa struktura informacji oznacza taki model powiązań między obiektami informacyjnymi, w którym każdy obiekt informacyjny należący do określonej klasy obiektów, może jednocześnie uczestniczyć w wielu powiązaniach obiektów należących do tej samej lub różnych klas powiązań, występując w roli nadrzędnej lub podrzędnej. Elementy sieciowej struktury danych mogą być powiązane ze sobą na zasadzie każdy z każdym, co oznacza stosunkowo dużą swobodę w dziedzinie wiązania jej składników, którymi z reguły są obiekty ewidencyjne różnych klas.
(cytat, str. 59) Hierarchiczna struktura informacji oznacza taki model powiązań między obiektami informacyjnymi, w którym każdy obiekt informacyjny, należący do określonej klasy obiektów, może uczestniczyć w roli podrzędnej w co najwyżej jednym powiązaniu obiektów, a w roli nadrzędnej - w dowolnej liczbie takich powiązań. Elementy hierarchicznej struktury informacji są zatem powiązane ze sobą na zasadzie logicznej nadrzędności i podrzędności. Powiązanie to może być jedno - lub wielopoziomowe.
(cytat, str. 72) Zakres informacyjny systemu rachunkowości, według modelu Sortera, obejmuje w praktyce ogół informacji ekonomicznej przedsiębiorstwa. Model integracji zasobów informacyjnych Sortera uwzględnia nie tylko funkcje ewidencyjno - sprawozdawcze rachunkowości, lecz także pozwala rozszerzyć jej zakres funkcjonalny o planowanie, analizy i prognozowanie, umożliwia selekcję zdarzeń z zachowaniem ich cech relewantnych i ich interpretację. Dlatego, zdaniem autora, podejście zaprezentowane w pracach Sortera jest w pełni adekwatne do szeroko postrzeganego pojęcia rachunkowości jako systemu informacyjnego (Sorter, 1969).
(cytat, str. 72) W modelu Pechego wśród charakterystyk zdarzenia gospodarczego dominuje wartość pieniężna, zrównana z kierunkiem i rodzajem przedmiotu działania, zaś pozostałe właściwości nie mają większego znaczenia. Model ogranicza zatem, w porównaniu z modelem Sortera, liczbę cech zdarzeń gospodarczych, a zarazem wykorzystuje jedynie systematyczną klasyfikację zdarzeń na kontach księgowych, co wiąże go z tradycyjnym podejściem do rachunkowości finansowej. Struktura logiczna modelu wyróżnia kilka typów obiektów informacyjnych (ewidencyjnych), powiązanych ze sobą w struktury sieciowe, z możliwością tworzenia powiązań relacyjnych. W praktyce, model Pechego ogranicza się do funkcji ewidencyjno - kontrolnych i sprawozdawczych, właściwych dla rachunkowości finansowej, wskutek czego jest on raczej adekwatny do uprzednio przedstawionego, zawężonego ujęcia rachunkowości, jako systemu informacyjnego.
(cytat, str. 78) ADR - to skrót terminu Alternative Dispute Resolution, oznaczającego alternatywne metody rozstrzygania sporów, stosowane przez strony chcące uniknąć drogi sądowej oraz postępowania arbitrażowego. Wśród metod ADR wymienia się najczęściej mediację oraz negocjacje, a także, między innymi, usługi zapewnienia neutralnego forum (good offices), usługi zapewnienia niezależnych opinii eksperckich (inquiry), formy mieszane (med-arb). W razie niepowodzenia metod ADR, strony mogą nadal zwrócić się o arbitraż lub wystąpić do sądu. Arbitraż bywa czasami wymieniany jako jedna z metod ADR, jednak jego postępująca formalizacja oraz wiążący charakter wyroków sprawiają, że traktuje się go najczęściej jako kategorię odrębną.
(cytat, str. 78) Prawo międzynarodowe prywatne - konflikt praw, gałąź prawa poszczególnych państw, zawierająca tzw. normy kolizyjne, które pozwalają na ustalenie, jakie prawo materialne powinno być zastosowane do rozstrzygnięcia sprawy z elementem międzynarodowym.
(cytat, str. 78) Lex mercatoria - prawo kupieckie, ponadnarodowe normy regulujące międzynarodowy obrót handlowy, tworzone prywatnie (bez udziału państw) przez społeczność przedsiębiorców. Określany też jako autonomiczne prawo handlu światowego lub prawo transnarodowe (dla podkreślenia jego prywatnego pochodzenia, niewspartego autorytetem państwowym, w odróżnieniu od tradycyjnego prawa międzynarodowego).
(cytat, str. 79) Samoregulacja (self-regulation) handlu światowego - zespół zjawisk prawnych, związanych z procesami globalizacji handlu i wzrostem wymiany międzynarodowej w ostatnich dziesięcioleciach. Cechuje je tworzenie norm oraz instytucji (np. międzynarodowych centów arbitrażowych) z inicjatywy przedsiębiorców i dla zaspokojenia ich potrzeb, bez udziału państwa. Jednym z przykładów samoregulacji jest lex mercatoria.
(cytat, str. 79) Sąd polubowny - sąd arbitrażowy, orzekający w sporach cywilno - prawnych poddanych mu pod rozstrzygnięcie z woli samych stron, na mocy zapisu na sąd polubowny (klauzuli arbitrażowej). Wyroki sądów polubownych mają taką samą moc prawną, jak wyroki sądów powszechnych. Arbitraż jest traktowany jako alternatywa wobec sądownictwa państwowego, szczególnie popularna w sporach z zakresu handlu międzynarodowego.
(cytat, str. 100) Agent - pryncypał - relacja agent - pryncypał jest przedmiotem teorii agencji, która zakłada, że ludzie są z natury egoistyczni, przez co w grupowych działaniach pojawiają się konflikty interesów, które generują koszty agencji; pryncypał to osoba w imieniu której podejmuje działania inna osoba - agent; pryncypałami mogą być właściciele przedsiębiorstw, agentami - menedżerowie, pracownicy.
(cytat, str. 100) Corporate governance - pojęcie, które nie jest jednoznacznie zdefiniowane w literaturze; tu: mechanizmy i struktury w korporacji służące zapewnieniu właściwych relacji pomiędzy jej poszczególnymi grupami udziałowymi, za pośrednictwem których ustala się cele korporacji i środki ich realizacji, a także narzędzia monitorowania wyników działania.