Encyklopedia Zarządzania :: Rachunkowo���� zarz��dcza i controlling
Przeglądanie katalogu (kliknij)
Przeglądaj katalog alfabetyczny według autorów, tytułów lub słów kluczowych. Kliknij odpowiedni przycisk poniżej, a następnie wybierz pierwszą literę nazwiska, tytułu czy słowa kluczowego.
(cytat, str. 16) Wartość wymienna - reprezentowana przez cenę, czyli sumę wartości rzeczy, które można uzyskać za daną rzecz w drodze wymiany. Wartość wymienna rzeczy podlega naturalnym wahaniom w zależności od miejsca położenia w czasoprzestrzeni.
(cytat, str. 17) Wartość kosztowa - reprezentowana przez sumę nakładów rzeczy i sumę nakładów pracy składających się na wyrób. Określenie suma nakładów rzeczy i suma nakładów pracy oznacza sumę wartości wymiennych, przy czym w pośrednich stadiach procesu produkcji mogą występować wartości kosztowe dotyczące półfabrykatów lub produkcji nie zakończonej. Ostatecznie na wartość kosztową produktu składają się wartości wymienne i wartości kosztowe.
(cytat, str. 26) Pojęcie rachunkowość jest wieloznaczne. Tym terminem określa się jedną z dyscyplin ekonomicznych, jak również system rachunkowości działający w konkretnym podmiocie gospodarującym. Zdarza się także zamienne używanie terminów: rachunkowość i księgowość.
(cytat, str. 30) Podmiotowość rachunkowości Zasada ta określa, iż rachunkowość prowadzi się dla jednostki o ściśle określonym zbiorze aktywów odgraniczonej od osób będących właścicielami. Rozgraniczenie to może sprawiać kłopoty w przypadku małych rodzinnych firm lub przy holdingach, gdzie przyjmuje się, że posiadanie więcej niż 50 akcji czyni z jednostki zależną część holdingu.
(cytat, str. 30 - 32) Zbiór podstawowych zasad rachunkowości dla firm. Według szkoły harwardzkiej wyróżnia się obecnie jedenaście ogólnie przyjętych podstawowych zasad rachunkowości: I. Mierzalność w jednostkach pieniężnych, II. Podmiotowość rachunkowości, III. Zasada okresu rachunkowego, IV. Zasada kontynuacji, V. Zasada historycznego kosztu nabycia, VI. Zasada dualizmu, VII. Zasada konserwatyzmu, VIII. Zasada realizacji, IX. Zasada współmierności, X. Zasada zgodności, XI. Zasada istotności, ujawniania, prawdy materialnej.
(cytat, str. 30) Zasada okresu rachunkowego Zgodnie z tą zasadą pomiar zysków bądź strat może mieć miejsce w ustalonym okresie. W rachunkowości mierzy się rezultaty działalności w okresach, zwykle rocznych, często zgodnych z rokiem kalendarzowym i podatkowym. Zadaniem rachunkowości jest raportowanie po upływu tego okresu o osiągniętych rezultatach wszystkim grupom interesu oraz kierownictwu. Nie wyklucza to sporządzania raportów dodatkowych na przestrzeni okresu.
(cytat, str. 30 - 31) Zasada kontynuacji Rachunkowość prowadzi się przy założeniu, że jednostka będzie istniała w nieograniczonym czasie, i nic nie wskazuje na jej niedaleką likwidację. W praktyce planowanie korzyści, a powstałe przy ich nabyciu zobowiązania zostaną normalnie spłacone. Wszystko dotyczy więc przewidywalnej przyszłości. W przeciwnym przypadku ma zastosowanie rachunkowość likwidacyjna
(cytat, str. 30) Mierzalność w jednostkach pieniężnych Rachunkowości podlegają tylko te zdarzenia, które można zmierzyć i wyrazić w pieniądzu. Niektórzy autorzy dodają tutaj założenie o stabilności jednostki pieniężnej, jednak w podstawowych zasadach nie ma stwierdzenia, że w księgowości wymaga się lub stosuje jednostkę o stałej sile nabywczej.
(cytat, str. 31) Zasada dualizmu Suma aktywów (A) firmy jest równa sumie zobowiązań (D) i kapitału (K) należącego do właścicieli, czyli A=D+K. Jest to zasada podwójnego ujęcia, według której pierwsze dotyczy wartości wszystkich aktywów, a drugie ukazuje, kto ma prawa własności do tych aktywów
(cytat, str. 31) Zasada konserwatyzmu Domniemane, prawdopodobne zdarzenia, związane z kosztami lub stratami, uznaje się za pewne i wprowadza się do ksiąg stosowne zapisy, natomiast przychody księguje się dopiero mając całkowitą pewność ich pozyskania. Na tej podstawie tworzy się rezerwy na należności i inne aktywa w okresie księgowania przychodów, nie czekając do okresu, w którym rzeczywiście należność nie zostanie spłacona. Także koszty gwarancyjne, które wystąpią w przyszłości, przypisuje się okresowi osiągnięcia sprzedaży częściowo na podstawie tej zasady. Z niej wynika także zasada ostrożnej wyceny bilansowej lub też sposoby traktowania kosztów dotyczących prac badawczo-rozwojowych.
(cytat, str. 31) Zasada realizacji Jest to zasada identyfikacji wartości przychodów. Ta i poprzednia zasada pozwalają rozstrzygnąć, co uznać za przychody w danym okresie. Poprzednia wymagała pewności ich osiągnięcia, zaś zasada realizacji określa kwoty. Za wartość przychodów w danym okresie uznaje się więc niewątpliwe kwoty wynikające ze zrealizowanych umów, gdy produkty zostały postawione do dyspozycji odbiorcy. Istnieje wiele uszczegółowień tej zasady odnoszących się do działalności budowlanej lub naukowo-badawczej.
(cytat, str. 31) Zasada historycznego kosztu nabycia Aktywa wprowadza się do ksiąg według wartości nabycia, czyli uwzględniając ceny rynkowe występujące w procesie wymiany rynkowej. Zatem wartość określona kosztem nabycia, a nie bieżąca wartość rynkowa, stanowi podstawę wszelkich wycen. Zasada ta określa więc sposób przypisania wartości aktywom i pasywom. Należy zaznaczyć, że jest wiele odstępstw od tej zasady, na przykład dla kontrolnych pakietów akcji czy wartości dewizowych.
(cytat, str. 32) Zasada istotności, ujawniania, prawdy materialnej. Wszystkie znaczące zdarzenia gospodarcze, wpływające na ekonomiczne rezultaty firmy, powinny być udokumentowane i ujawnione w sprawozdaniach. Można pominąć szczegółową dokumentację drobnych operacji gospodarczych, gdy koszt udokumentowania przekracza wartość operacji. Zdarzenie uznaje się za znaczące (istotne), jeśli brak informacji o nim przyczyniłby się do zmiany sposobu działania w porównaniu ze zwykłym tokiem postępowania. Zasada ta przesądza więc o minimalnej zawartości sprawozdań finansowych, o tym, co musi być w nich ujawnione.
(cytat, str. 32) Zasada zgodności Zastosowane w danym okresie metody wyceny lub amortyzacji należy kontynuować w kolejnych okresach, o ile nie wystąpią uzasadnione powody, aby dokonać zmiany. Należy jednak pamiętać, że chęć zwiększenia bądź zmniejszenia wielkości zysku księgowego nie jest uzasadnionym powodem do zmiany. Polityka księgowa musi być zgodna i stała.
(cytat, str. 32) Zasada współmierności (przeciwstawiania właściwych kosztów przychodom) Jeśli jakaś transakcja oddziałuje na przychody i koszty, to rezultaty tego wpływu powinny zostać wykazane w tym samym okresie rachunkowym. Prowadzi to do konkluzji określającej, które z poniesionych kosztów, związanych z zakupami środków gospodarczych umieszcza się w rachunku zysków i strat.
(cytat, str. 63) Utrzymywanie płynności finansowej w przedsiębiorstwie Jest to problem kluczowy, polegający na sterowaniu zasobem i strumieniami środków finansowych. Zatrzymanie płynności finansowej grozi poważnymi konsekwencjami, w związku z czym istnieje potrzeba stałego prognozowania przepływu środków
(parafraza, str. 63 - 65) Główne rodzaje problemów decyzyjnych rozwiązywanych w ramach rachunkowości zarządczej: A. Utrzymywanie płynności finansowej w przedsiębiorstwie, B. Sterowanie obiegiem środków obrotowych, C. Sterowanie ekonomiką środków trwałych, D. Sterowanie kosztami, E. Kalkulacje, decyzje cenowe i planowanie zysków z przedsięwzięć, F. Polityka produkcji i sprzedaży, G. Osiąganie stałego wzrostu wydajności i produktywności, H. Stymulacje aktywności załogi, I. Raporty i sprawozdania dla zarządzających, J. Rozwiązanie szczególnych problemów decyzyjnych, K. Skuteczny system planowania i kontroli.
(cytat, str. 63 - 64) Sterowanie obiegiem środków obrotowych Są to zagadnienia zarządzania kapitałem obrotowym w firmie w szerokim kontekście powiązań z dostawcami i odbiorcami. Sterowanie poziomem i rotacją środków finansowych w odniesieniu do materiałów, produkcji nie zakończonej i zapasów wyrobów także mieści się w tym problemie.
(cytat, str. 64) Polityka produkcji i sprzedaży Doskonalenie działań wprowadzających nowe wyroby do produkcji i sprzedaży na rynki krajowe oraz zagraniczne. Opracowywanie analiz niezbędnych przy rozstrzyganiu problemów podejmowania nowej lub zaprzestania dotychczasowej produkcji wyrobów, uwzględniających zmiany chłonności rynku i starzenie się wyrobów.