Encyklopedia Zarządzania :: Zarz��dzanie jako��ci��. Teoria i praktyka
Przeglądanie katalogu (kliknij)
Przeglądaj katalog alfabetyczny według autorów, tytułów lub słów kluczowych. Kliknij odpowiedni przycisk poniżej, a następnie wybierz pierwszą literę nazwiska, tytułu czy słowa kluczowego.
(cytat, str. 15) "Geneza dotychczasowych osiągnięć kwalitologii wiąże się z okolicznościami występowania kontroli technicznej produktów w organizacjach wytwórczych. Wywodzi się więc z praktyki i jak dotąd w zasadzie tej praktyce jest podporządkowana. W miarę postępu i komplikacji procesów wytwarzania, produktów, procesów obrotu towarowego i eksploatacji oraz ciągłego wzrostu wymagań, systematycznie ugruntowywały swoją pozycję kategorie jakościowe, a także rozwijało się instrumentarium narzędziowe sterowania jakością w jednostkach gospodarczych. Proces ten trwa do dziś i powoduje lawinowy przyrost publikacji, głównie o charakterze pragmatycznym. W dotychczasowym dorobku publikacyjnym kwalitologii dominujący udział mają specjaliści reprezentujący wiedzę politechniczną, psychologiczno-socjologiczną, ekonomiczną, menedżerską i matematyczną. Te dziedziny wiedzy i umiejętności są najsilniej związane z praktyką sterowania jakością w organizacjach produkcyjnych."
Słowa kluczowe:Kwalitologia Komentarze i źródła pierwotne: 33. Mantura W., Branowski M. "Marketing w zarządzaniu przedsiębiorstwem usługowym" Wydawnictwo Uczelniane PP, Poznań 1992
(cytat, str. 16 - 17) "Genezę wzrostu znaczenia jakości dobrze ilustruje historyczna ewolucja w podejściu do zarządzania organizacjami wytwórczymi. Można wyróżnić cztery charakterystyczne okresy - różnie rozłożone w czasie w poszczególnych regionach i krajach. W najwcześniejszym okresie dominowało tzw. zarządzanie przez produkcję. Charakteryzuje się ono dążeniem do maksymalnego wykorzystania potencjału wytwórczego poprzez zwiększanie wydajności pracy i skali produkcji. Jakość produktów występuje tu jako naturalny, względnie stabilny standard, którego osiągnięcie jest sprawą konieczną i oczywistą, leżącą w kompetencjach kontroli technicznej. W miarę wzrostu kłopotów ze sprzedażą masowo wytwarzanych produktów standardowych pojawił się okres o sprzedażowej orientacji w zarządzaniu. Rozbudowywana służba sprzedaży miała zapewnić, poprzez mechanizm tłoczący, przepływ produktów od wytwórcy do odbiorcy. Pojawił się problem jakości obsługi odbiorcy oraz potrzeba jakościowego różnicowania produktów w celu ułatwienia ich sprzedaży. Zasadniczy przełom w sprawach jakości nastąpił w okresie tzw. zarządzania przez marketing 33, w którym uwaga wytwórców koncentruje się na badaniu i rozbudzaniu, a następnie zaspokajaniu potrzeb odbiorców i użytkowników. Intensywna konkurencja oraz właściwości rynku nabywcy sprawiły, że jakość produktów występuje jako główny wyznacznik pozycji rynkowej i ekonomicznego sukcesu wytwórców. W tej sytuacji przestaje wystarczać, nawet rozbudowana, kontrola techniczna o przewadze funkcji biernych i powstaje służba sterowania jakością o przewadze funkcji czynnych. W ostatnich dziesiątkach lat w krajach najwyżej rozwiniętych pojawiło się tzw. zarządzanie przez jakość (zarządzanie jakościowe, TQM), charakteryzujące się kompleksowym podejściem do spraw jakości w organizacji i w jej otoczeniu. Kompleksowość ta wynika z uzasadnionego założenia, że jakość produktów finalnych jest determinowana działalnością wszystkich podsystemów organizacji wytwórczej i sytuacją w jej otoczeniu. Wynika stąd oczywisty wniosek o niemożności rozwiązania wszystkich problemów jakościowych w ramach służby jakości. Zarządzanie przez jakość znajduje się w fazie, w której dostatecznie zostały sformułowane założenia i filozofia koncepcji, a teraz potrzebny jest rozwój metodologii i instrumentarium tego sposobu zarządzania."
(cytat, str. 20) "Filozoficzne źródła charakterystyki, tak wyodrębnionych elementów przedmiotu kwalitologii, tkwią w układzie podstawowych działów filozofii jakimi są: antologia, epistemologia i aksjologia, a w szczególności w wielowiekowej tradycji i znaczącym miejscu jakości jako kategorii filozoficznej. Nie sposób wymienić wszystkich poglądów w sprawie jakości, wypada jednak nawiązać do samych początków 5,21,30.31,47. Kategoria jakości pojawiła się po raz pierwszy u Platona (427-347 p.n.e). twórcy idealizmu obiektywnego, pod greckim terminem poiotes. W jego systemie filozoficznym, świat rzeczywisty stanowił niedoskonałe odzwierciedlenie realnie istniejących doskonałych idei. W tym kontekście, jakość konkretnych rzeczy oznaczała stopień osiągniętej przez nie doskonałości. Warto zauważyć, że takie rozumienie jakości akcentuje jej aspekt aksjologiczny oraz jest zbieżne z dominującym współcześnie definiowaniem jakości, jako stopnia spełnienia przez przedmioty stawianych wymagań. Z kolei Arystoteles (384-322 p.n.e), twórca kierunku materialistycznego, zaliczał jakość do zbioru dziesięciu najogólniejszych kategorii opisu rzeczywistości. Przez jakość rozumiał zespól swoistych cech odróżniających dany przedmiot od innych przedmiotów tego samego rodzaju. Takie rozumienie jakości akcentuje aspekt epistemologiczny, a występuje w relatywnie mniejszej liczbie współczesnych definicji jakości. Początek dociekań w filozofii stanowi wszechstronnie rozważony i przyjęty porządek w zakresie kategorii ontologicznych. Jedną z wielu propozycji w tym zakresie jest reizm, rozwinięty przez Tadeusza Kotarbińskiego 28. Reizm przyjmuje, że obiektywnie istnieją tylko rzeczy materialne. Reizm opiera się na materializmie, którego centralną kategorią jest materia, rozumiana jako rzeczywistość obiektywna, niezależna od jakiegokolwiek bytu innej natury (jest bytem w znaczeniu uniwersalnym). Zatem, materia stanowi tworzywa dla rzeczy będących jej składnikami (są to byty w znaczeniu cząstkowym). Na gruncie reizmu jedynymi pierwotnymi kategoriami ontologicznymi są materia i rzecz."
Słowa kluczowe:Kwalitologia Komentarze i źródła pierwotne: Borys T. "Etementy teorii jakości" PWN, Warszawa 1980 Kiliński A. "Jakość" WNT, Warszawa 1979 Lisiecka K. " Zarządzanie jakością produktów w przedsiębiorstwie przemysłowym" Wydawnictwo Uczelniane AE, Katowice 1993 Mantura W. "Ekonomiczna ocena jakości- wybrane sytuacje decyzyjne" Problemy Jakości, nr 1/92 Wasilewski L. "Podstawy zarządzania jakością". Wydawnictwo Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Zarządzania, Warszawa 1998.
(cytat, str. 23) "Cele badawcze kwalitologii można podzielić na dwie zasadnicze grupy: A. Cele poznawcze - wyrażone dążeniem do gromadzenia wiedzy o rzeczywistości poprzez tworzenie adekwatnych jakościowych modeli przedmiotów. W realizacji tych celów obowiązuje kryterium prawdziwości, B. Cele konstruktywne ~ wyrażone dążeniem do zmiany rzeczywistości poprzez tworzenie jakościowych postulatywnych modeli przedmiotów, wdrażanych następnie w działalności praktycznej. W realizacji tych celów obowiązuje kryterium optymalności i skuteczności."
(cytat, str. 23) "Metodyka kwalitologii znajduje się w ciągłym rozwoju i jest podporządkowana celom badawczym oraz inżynieryjnym. Istnieje liczny zbiór metod, zasad, narzędzi, instrumentów i modeli kwalitologicznych (zob. rozdział 6). W tworzeniu instrumentarium metodycznego wykorzystuje się przede wszystkim dorobek matematyki, metrologii i innych nauk technicznych, nauk ekonomicznych oraz nauk o zarządzaniu."
(cytat, str. 24) "Jakością przedmiotu nazywa się zbiór cech przynależnych temu przedmiotowi. Ustalenie jakości dowolnego przedmiotu polega na odkryciu lub postulowaniu oraz sformułowaniu zbioru cech odniesionych do tego przedmiotu, w trakcie procesu diagnostycznego, prognostycznego lub projektowego, w których ten przedmiot występuje jako obiekt diagnozowania, prognozowania lub projektowania. Z jakością przedmiotów wiążą się dwa interesujące poznawczo procesy. Pierwszy z nich to adekwatna identyfikacja jakości danych przedmiotów, a drugi - adekwatna identyfikacja przedmiotów na podstawie danych jakości. W procesie przyporządkowywania cech przedmiotowi korzysta się z logicznej formuły typu: Av~A (fakt A zachodzi lub nie zachodzi) i rozstrzyga problem: czy poszczególne cechy przynależą, czy nie przynależą temu przedmiotowi. Definiowanie jakości na podstawie cech uwzględnia pierwszy i ogólny (najmniej dokładny) poziom poznania natury przedmiotów. Analiza istoty występowania i stosowania cech prowadzi do wniosku, że realizują się one w przedmiotach tylko w postaci określonych stanów własnych. Zbiór stanów cechy odzwierciedla jej zmienność oraz wewnętrzną i analityczną strukturę. Przy traktowaniu cechy jak zmiennej, stanem cechy będzie każda z wartości tej zmiennej. Wszystkie możliwe stany cechy tworzą zbiór (dla cech kwantytatywnych nazywany przedziałem zmienności lub rozstępem), będący najistotniejszym i ostatecznym uszczegółowieniem cechy. Stany cech umożliwiają badanie podobieństwa i różnic przedmiotów, którym przynależą dane cechy. Zatem, ta sama jakość przedmiotów wyraża się zbiorem różnych stanów jakości."
(cytat, str. 24) "Jakością nazywa się zbiór cech, Zgodnie z tym oszczędnym w słowa określeniem, jakość występuje jako pojęcie utożsamiane z nieograniczoną przestrzenią n-wymiarową cech i jest oparte na nie definiowanych terminach zbioru i cechy. Nie wykluczając możliwości samodzielnego używania terminu jakości, jak każdego innego abstraktu, powszechnie stosuje się imperatyw ujmowania jakości w odniesieniu do przedmiotów, którym ona przynależy (przysługuje). Powyższy imperatyw ustala także zasadę łączenia cech w zbiory. Przy czym pod terminem przedmiot rozumie się dowolny składnik rzeczywistości"
(cytat, str. 24) "Za wyjściową kategorię kwalitologii przyjmuje się pojęcie cechy, traktowane jako elementarne i niedefiniowane pojęcie pierwotne. Taka interpretacja cechy umożliwi określenie jakości przy wykorzystaniu w definiens wyłącznie pojęć pierwotnych. Przybliżając pojęcie cechy można powiedzieć, że jest to element tego co przysługuje przedmiotowi (co orzeka się o przedmiocie), a został wyróżniony na drodze procesu myślowego, przy formułowaniu odpowiedzi na pytanie: jaki jest przedmiot? Z cechą wiąże się niewątpliwie pewna porcja informacji o przedmiocie. Można także przyjąć, że cecha pełni rolę uniwersalnego elementu, będącego tworzywem w konstruowaniu innych abstraktów. Na bazie pojęcia cechy określono poniżej podstawowe terminy kwalitologiczne, wykorzystując ujęcie teorii mnogości."
(cytat, str. 25) "Stanem jakości nazywa się zbiór stanów cech. Stanem jakości przedmiotu nazywa się zbiór stanów cech przysługujących (przynależnych) temu przedmiotowi. Po uwzględnieniu określenia stanu jakości w określeniu jakości, jakość zostaje zdefiniowana jako rodzina zbiorów2, gdyż cechy będące elementami zbioru są jednocześnie zbiorami swoich stanów. W ten sposób określenia jakości i jakości przedmiotu zostały rozszerzone i pogłębione, gdyż zawierają odpowiednio określenia stanu jakości i stanu jakości przedmiotu. Szczególnym rodzajem operacji poznawczej odnoszonej do jakości przedmiotów jest wartościowanie, oparte na zastosowaniu aksjologicznego kryterium (cechy) wartości. Operacja ta ilustruje przejście od uniwersalnej charakterystyki przedmiotu (jakość nie wartościowana) do jego charakterystyki teleologicznej, a w tym użytkowej (jakość wartościowana). Jednym z klasycznych przykładów operacji wartościowania jakości jest selekcja i ograniczenie zbioru cech przedmiotu do zbioru cech uznanych za istotne, ze względu na wybrane kryterium wartości."
Słowa kluczowe:Jakość, terminy kwalitologii Komentarze i źródła pierwotne: Borys T. "Kategoria jakości w statystycznej analizie porównawczej" Wydawnictwo Uczelniane AE, Wrocław 1984
(cytat, str. 25 - 26) "Wartościowaną jakością przedmiotu nazywa się wynik operacji wartościowania w postaci wartościowo uporządkowanego zbioru cech. Wartościowanym stanem jakości przedmiotu nazywa się wynik operacji wartościowania w postaci wartościowo uporządkowanego zbioru sta- nów cech. Interesujące poznawczo jest ujmowanie jakości na osi czasu. Przyporządkowując cechom i ich stanom funkcję czasu, uzyskuje się możliwość procesowego (kinetycznego) prezentowania jakości i stanu jakości przedmiotu. Występujące w czasie zmiany cech przedmiotu, tworzą określone trajektorie stanów cech w wielowymiarowej przestrzeni jakości. Trajektorie te opisują złożone procesy przemian, którym ulega przedmiot w danym przedziale czasu, na skutek występowania przyczyn naturalnych i sztucznych (niesterowanych i sterowanych). Ogólnie interpretowany termin cechy ma, w powszechnej działalności naukowej i praktycznej, nieograniczoną liczbę desygnatów, czyli konkretnie podanych formuł. Poprawność formułowania desygnatów jako określonych porcji informacji o przedmiotach, jest związana przede wszystkim ze stanem rozwoju poszczególnych dyscyplin naukowych. Wśród kryteriów, które winny spełniać formuły cech, można wymienić: adekwatność, jednoznaczność, komunikatywność, logiczność i zwięzłość. Konkretne formuły cech stosowane w poszczególnych dyscyplinach naukowych odzwierciedlają ich kontekst badawczy, odniesiony do przedmiotów określonego wycinka rzeczywistości."
(cytat, str. 25) "Stanem cechy nazywa się każdą z możliwych realizacji (wartości) tej cechy. Definiowanie jakości na podstawie stanów cech uwzględnia d r u g i i szczegółowy poziom poznania natury przedmiotów, występujący w postaci stanu jakości."
(cytat, str. 26) "Cechą kwantytatywną nazywa się taką cechę, której przysługuje cecha ilości. Przysługiwanie cechy ilości danej cesze oznacza, że jej wszystkie stany mogą być wyrażone za pomocą liczb, tworzących skalę uporządkowaną (rangową), równomierną (interwałową) lub bezwzględną (ilorazową), z wyjątkiem liczb ulokowanych na skali nominalnej. W przyjętej konwencji ilość jest uniwersalną cechą, określającą moc zbioru elementów jednorodnych. W tej sytuacji nie zachodzi m.in. kontrowersja pomiędzy analizą jakościową i ilościową, gdyż analiza ilościowa wyraża tylko pewien rodzaj analizy jakościowej."
(cytat, str. 26 - 28) "Cechą lingwistyczną nazywa się taką cechę, której nie przysługuje cecha ilości. Powyższe określenie oznacza, że wszystkie stany cechy lingwistycznej są wyrażone na pomocą słów, terminów, zdań oraz innych znaków określonego języka, a także liczb tworzących skalę nominalną. Treści znaczeniowe stanów tych cech są określone zgodnie z semantycznymi założeniami określonej dziedziny wiedzy i stosowanego ..- języka. Stany cech lingwistycznych charakteryzują się relatywnie mniejszą dokładnością i precyzją. Stąd, do opartych na nich klasyfikacji może mieć zastosowanie teoria zbiorów rozmytych. W miarę rozwoju systemów pomiarowych część cech lingwistycznych może być przekształcona w cechy kwantytatywne, zgodnie z maksymą Galileusza - mierzyć to co mierzalne i uczynić mierzalnym to co niemierzalne. Postęp w mierzalności wyraża także przejście ze skali mniej - do bardziej doskonałej. W sieciach teleologicznie zorientowanych działań ludzkich jedne cechy (a także stany) względem innych mogą występować w roli środka lub celu, a ogólnie w roli celu m-tego rzędu. Ten podział cech wiąże się z czasowym następstwem działań oraz poziomami struktury tworzonego przedmiotu (np. relacja części do całości). Uwzględniając aksjologiczny i antropocentryczny aspekt ujmowania cech i jakości przedmiotów wyróżnia się cechy wartościowane i niewartościowane. Stosowane w procesach wartościowania cechy wartości są najogólniejszym wyznacznikiem relacji, w których uczestniczą ludzie (ich potrzeby i cele) oraz przedmioty."
(cytat, str. 28 - 29) "Walorem nazywa się taką cechę wartościowaną, której wszystkim wyróżnionym stanom przyporządkowano stany cechy wartości z przedziału liczb dodatnich, Mankamentem nazywa się taką cechę wartościowaną, której wszystkim wyróżnionym stanom przyporządkowano stany cechy wartości z przedziału liczb ujemnych Cechą neutralną nazywa się taką cechę wartościowaną, której wszystkim wyróżnionym stanom przyporządkowano stan cechy wartości równy zero Maksymantą nazywa się taką kwantytatywną cechę wartościowaną, której przyporządkowano rosnącą funkcję wartościującą: Minimantą nazywa się taką kwantytatywną cechę wartościowaną, której przyporządkowano malejącą funkcję wartościującą: Nominantą nazywa się taką kwantytatywną cechę wartościowaną, której przyporządkowano rosnąco-malejącą, malejąco-rosnącą lub stałą funkcję wartościującą. Podane charakterystyki funkcji wartościującej dla maksymanty, minimanty i nominanty mogą obejmować całe zakresy zmienności cech lub ich określone części."
(cytat, str. 28) "Cechą wartościowaną nazywa się taką cechę, której przyporządkowano cechę wartości. Przyporządkowanie danej cesze wybranej cechy wartości w operacji wartościowania oznacza ustalenie dla tej cechy i wszystkich jej stanów - określonych stanów cechy wartości. Z istoty cechy wartości wynika, że jest ona cechą kwantytatywną, a jej dobór w operacji wartościowania stanowi istotny akt decyzyjny. Początkową czynnością tej operacji jest ustalenie oraz identyfikacja związku pomiędzy cechą wartości a cechą wartościowaną. Wynikiem operacji wartościowania jest wartościowo uprządkowany zbiór stanów cechy. Cechą niewartościowaną nazywa się taką cechę, której nie przyporządkowano cechy wartości. Przyjmuje się założenie, że przedziały zmienności cech wartości, w zależności od konkretnej sytuacji, mogą obejmować zarówno dodatnią, jak i ujemną część osi liczbowej, co umożliwia w sposób naturalny i wyczerpujący pozytywną, neutralną oraz negatywną ocenę cech wartościowanych i ich stanów. W związku z powyższym, logicznie uzasadniony staje się podział cech wartościowanych na walory (zalety, stymulanty, cechy konstruktywne), mankamenty (wady, destymulanty, cechy destruktywne) i cechy neutralne (obojętne)."
(cytat, str. 29 - 30) " Stanem optymalnym cechy wartościowanej nazywa się taki stan, dla którego funkcja wartościująca osiąga maksimum. Stanem optymalnym maksymanty jest prawa granica jej przedziału zmienności (rozstępu), minimanty - lewa, natomiast stan optymalny nominanty znajduje się wewnątrz tego przedziału dla rosnąco-malejącej funkcji wartościującej, prawa lub lewa granica przedziału zmienności dla funkcji malejąco-rosnącej, a brak stanu optymalnego występuje w przypadku funkcji stałej. 1 Działalność ludzka jest kształtowana przez system potrzeb, celów i wartości oraz charakteryzuje się występowaniem faz: przygotowawczej i wykonawczej. W fazie przygotowawczej (preparacyjnej) tworzone są jakości wzorcowe, będące układami odniesienia (celami jakościowymi) dla fazy wykonawczej, w której realnie osiąga się określone rezultaty. Zatem, cechy oraz ich stany postulowane w fazie przygotowawczej są wzorcami, a po ukończeniu fazy wykonawczej - rezultatami. Przykładem wykorzystującym omawiany podział są kategorie jakości projektowej i jakości rzeczywistej (wykonania) produktu. Uwzględniając zawartość informacyjną oraz metody formułowania cech, charakteryzujące się występowaniem procesów analizy (dezagregacji, dekompozycji) lub syntezy (agregacji, kompozycji), wyróżnia się w relatywnych układach cechy proste (elementarne, analityczne) oraz cechy złożone. Posługiwanie się cechą złożoną w miejsce zbioru cech prostych, na których drogą syntezy ta cecha została utworzona, wiąże się na ogół z utratą części informacji. Przyjmując występujące w części kierunków filozoficznych dualistyczne ujęcie jakości, wyróżnia się cechy pierwotne i wtórne. Cechy pierwotne (a także ich stany) są inherentnie związane z przedmiotami i przyznaje się im charakter obiektywny. Cechy wtórne (a także ich stany) powstają i są formułowane subiektywnie, w związku z oddziaływaniem cech pierwotnych na człowieka. W zależności od kinetyki cech rozpatrywanych przedmiotów w funkcji czasu, wyróżnia się cechy stale i zmienne. Cechy stałe to takie, których stany w przyjętym przedziale czasu nie ulegają zmianie. Cechy zmienne charakteryzują się określoną kinetyką zmian swoich stanów w danym przedziale czasu. Z natury rzeczy, cechą stałą jest każda cecha jednostanowa. Ze względu na liczbę wyróżnionych stanów cechy, dzieli się je na cechy jedno-stanowe, dychotomiczne (dwustanowe) i wielostanowe. Z uwagi na prostotę, cechy dychotomiczne są często stosowane w komunikacji społecznej (np. dobry - zły, zimny - gorący, wysoki - niski). W zastosowaniach profesjonalnych cechy dychotomiczne są na ogół przekształcane w cechy wielostanowe. Wśród cech wielo-stanowych występują cechy o ograniczonych i nieograniczonych oraz skończonych i nieskończonych zbiorach stanów. Przyjmując za kryterium moc zbioru przedmiotów, którym przysługują, cechy dzielą się na indywidualne i wspólne. Cechy indywidualne przynależą pojedynczym przedmiotom i umożliwiają ich wzajemne odróżnianie i różnicowanie. Cechy wspólne przynależą co najmniej dwu przedmiotom i są kryteriami grupowania (klasyfikacji, typologii) oraz podobieństwa przedmiotów."
(cytat, str. 29) " Stanem optymalnym cechy wartościowanej nazywa się taki stan, dla którego funkcja wartościująca osiąga maksimum. Stanem optymalnym maksymanty jest prawa granica jej przedziału zmienności (rozstępu), minimanty - lewa, natomiast stan optymalny nominanty znajduje się wewnątrz tego przedziału dla rosnąco-malejącej funkcji wartościującej, prawa lub lewa granica przedziału zmienności dla funkcji malejąco-rosnącej, a brak stanu optymalnego występuje w przypadku funkcji stałej."
(cytat, str. 29) "Przyjmując występujące w części kierunków filozoficznych dualistyczne ujęcie jakości, wyróżnia się cechy pierwotne i wtórne. Cechy pierwotne (a także ich stany) są inherentnie związane z przedmiotami i przyznaje się im charakter obiektywny. Cechy wtórne (a także ich stany) powstają i są formułowane subiektywnie, w związku z oddziaływaniem cech pierwotnych na człowieka. W zależności od kinetyki cech rozpatrywanych przedmiotów w funkcji czasu, wyróżnia się cechy stale i zmienne. Cechy stałe to takie, których stany w przyjętym przedziale czasu nie ulegają zmianie. Cechy zmienne charakteryzują się określoną kinetyką zmian swoich stanów w danym przedziale czasu. Z natury rzeczy, cechą stałą jest każda cecha jednostanowa."
(cytat, str. 29) "Działalność ludzka jest kształtowana przez system potrzeb, celów i wartości oraz charakteryzuje się występowaniem faz: przygotowawczej i wykonawczej. W fazie przygotowawczej (preparacyjnej) tworzone są jakości wzorcowe, będące układami odniesienia (celami jakościowymi) dla fazy wykonawczej, w której realnie osiąga się określone rezultaty. Zatem, cechy oraz ich stany postulowane w fazie przygotowawczej są wzorcami, a po ukończeniu fazy wykonawczej - rezultatami. Przykładem wykorzystującym omawiany podział są kategorie jakości projektowej i jakości rzeczywistej (wykonania) produktu."
(cytat, str. 30) "Ze względu na liczbę wyróżnionych stanów cechy, dzieli się je na cechy jedno-stanowe, dychotomiczne (dwustanowe) i wielostanowe. Z uwagi na prostotę, cechy dychotomiczne są często stosowane w komunikacji społecznej (np. dobry - zły, zimny - gorący, wysoki - niski). W zastosowaniach profesjonalnych cechy dychotomiczne są na ogół przekształcane w cechy wielostanowe. Wśród cech wielo-stanowych występują cechy o ograniczonych i nieograniczonych oraz skończonych i nieskończonych zbiorach stanów."