Encyklopedia Zarządzania :: Determinanty rozwoju przedsi��biorstw rodzinnych w Polsce
Przeglądanie katalogu (kliknij)
Przeglądaj katalog alfabetyczny według autorów, tytułów lub słów kluczowych. Kliknij odpowiedni przycisk poniżej, a następnie wybierz pierwszą literę nazwiska, tytułu czy słowa kluczowego.
(cytat, str. 17) Koncepcja przedsiębiorstwa rodzinnego ma charakter interdyscyplinarny. Splatają się w niej nauki ekonomiczne, nauki o zarządzaniu, socjologia oraz psychologia społeczna, co powoduje, że jest to obszar względnie słaby eksplorowany, a często postrzegany jako marginalny dla danej dyscypliny. Rozmyte są jego kryteria wyróżniania, kategoryzacji i opisu przedsiębiorstwa rodzinnego.
(cytat, str. 47) Kultura organizacyjna, przede wszystkim małych biznesów rodzinnych, ma charakter hierarchiczny i kolektywistyczny, a więc jest skoncentrowana na władzy, a jednocześnie docenia wpływ wspólnoty rodzinnej na rozwój biznesu.
(cytat, str. 48) Wyznacznikami orientacji na kapitał ludzki są: 1) nabór pracowników posiadających potencjał, którego rozwój znacząco się wspomaga, 2) motywowanie opiera się na zróżnicowanych kryteriach oraz motywatorach (niewyłącznie materialne) i przybiera charakter długofalowy, 3) system zarządzania personelem nastawiony jest na wzmacnianie współpracy i kooperacji pracowników, 4) inwestowanie w rozwój pracownika, 5) tworzenie i wzmacnianie więzi lojalności między pracownikiem a firmą.
(cytat, str. 52) Właściciele firm rodzinnych myślą o rodzinnej sukcesji, kształceniu kolejnych pokoleń, ale w większości nie dopuszczają do siebie myśli o przekazaniu zarządu w ręce najemnych menadżerów.
(cytat, str. 65) Właściciele przedsiębiorstw rodzinnych określili biznes familijny jako ten, który spełnia następujące warunki: - przedsiębiorstwo należy do rodziny, jej członkowie są też, przynajmniej częściowo, jego pracownikami, - przedsiębiorstwo jest głównym źródłem utrzymania rodziny, - przedsiębiorstwo jest przekazywane z pokolenia na pokolenie, - członkowie rodziny są silnie zaangażowani w pracę na rzecz wspólnego dobra, są wspólnie odpowiedzialni za lody firmy, wspierają ją materialnie i moralnie.
(cytat, str. 68) System wartości kultywowanych przez polskie firmy rodzinne zdominowany jest przez dwa główne elementy składowe: - dążenie nie osiągnięcia niezależności firmy i rodziny wobec otoczenia, - chęć utrzymania firmy i przekazania jej następnemu pokoleniu.
(cytat, str. 69) System wartości kultywowanych przez polskie firmy rodzinne zdominowany jest przez dwa główne elementy składowe: - dążenie nie osiągnięcia niezależności firmy i rodziny wobec otoczenia, - chęć utrzymania firmy i przekazania jej następnemu pokoleniu.
(cytat, str. 74) Zarządzanie firmą rodzinną dotyka w swej specyfice następujących kwestii: - konieczność pokonywania permanentnych sprzeczności na linii "firma-rodzina" i zachowania właściwej równowagi między obydwoma systemami, - konieczność wychowania następców w biznesie, - konieczność planowania prawnej sukcesji firmy, - stosunek do pracowników spoza rodziny w firmie, - rodzinne kierownictwo w firmie.
(cytat, str. 89 - 90) Węższe określenia family business wskazuje, że założyciel lub jego potomkowie prowadzą firmę, która pozostaje pod kontrolą własnościową członków rodziny.
(cytat, str. 89) Nie ma nawet konsensusu, co do kryteriów wyróżniania family business, choć najczęściej wskazuje się na: rodzinną strukturę własności podmiotu, sprawowanie kontroli strategicznej przez rodzinę, udział członków rodziny w zarządzaniu oraz zaangażowanie więcej niż jednego pokolenia rodziny w funkcjonowanie firmy.
(cytat, str. 90) Wąskie definicje dodają obok wspomnianych kryteriów: bezpośrednie zaangażowanie rodziny w zarządzanie firmą więcej niż jednej osoby z rodziny oraz przedsiębiorstwo wielopokoleniowe.
(cytat, str. 91) Przykładem bardzo konkretnej, wąskiej definicji przedsiębiorstwa rodzinnego, związanej z kryterium sukcesji, posługuje się R.G. Donnelley; " z biznesem rodzinnym mamy do czynienia, jeśli co najmniej dwie generacje jednej rodziny miały znaczący wpływ na cele i politykę firmy".
(cytat, str. 92) P.A. Frishkoff zwraca uwagę, że firmy rodzinne: 1) posiadają dowolną formę prawną, 2) kapitał przedsiębiorstwa znajduje się w całości lub w decydującej części w rękach rodziny, 3) przynajmniej jeden członek rodziny wywiera decydujący wpływ na kierownictwo lub sam sprawuje funkcję zarządczą.
(cytat, str. 92) J.L. Ward i C.E. Arnoff zauważają, że firma rodzinna to taka, która pozostaje pod kontrolą finansową dwóch lub więcej członków rodziny. Tym samym wykluczone z kategorii przedsiębiorstw rodzinnych są podmioty kontrolowane w całości przez jednego właściciela.
(cytat, str. 93) Przedsiębiorstwo rodzinne można określić jako podmiot gospodarczy, w którym kontrola własnościowa i ewentualne zarządzanie podmiotem pozostają w rękach przedstawicieli rodziny.
(cytat, str. 94 - 95) K. Safin opisije trzy podejścia do przedsiębiorstwa rodzinnego: 1) socjologiczne, 2) zasobowe, 3) zintegrowane. Perspektywa socjologiczna traktuje przedsiębiorstwo rodzinne jako szczególny rodzaj małej grupy społecznej bazującej na sile i więzi rodzinnych. () Podejście zasobowe, które można wyprowadzić ze szkoły zasobowej w rozumieniu strategii, koncentruje się na kluczowej, strategicznej roli unikalnej konfiguracji określonych zasobów przedsiębiorstwa rodzinnego. () Podejście zintegrowane zakłada, według K. Safina, próbę tworzenia złożonego modelu, integrującego problematykę więzi rodzinnych i ich wpływu na organizacje gospodarcze.
(cytat, str. 113) Najczęściej dokonuje się klasyfikacji przedsiębiorstw MŚP opierając się na dwóch podstawowych kryteriach: jakościowe wyodrębniające charakterystyczne cechy małych i średnich przedsiębiorstw jak np.: finansową i prawną niezależność, jedność własności i zarządzania oraz ilościowe, oparte na wielkościach skwantyfikowanych wykorzystujących bezwzględne miary wielkości, takie jak: liczba zatrudnionych, wartość obrotów, wartość majątku trwałego itd., a także względne miary wartości np. udział w sprzedaży w danym rynku.
(cytat, str. 118) W ujęciu tym liczba pracowników jest pojęciem ekstensywnym, ponieważ cechą postępu technicznego, który wdrażają przedsiębiorstwa jest praco oszczędność. Najlepszym przykładem jest gospodarka polska, która pomimo wzrostu gospodarczego nie może poradzić sobie z dużym bezrobociem.
(cytat, str. 125) Rodzinne firmy zarządzane menadżersko wiążą się z przejściem przez firmę rodzinną przez dwa etapy kryzysu zarządzania. Rodzina zachowując kontrolę nad przedsiębiorstwem przez posiadanie większościowego pakietu udziałów własnościowych oddaje kontrolę zarządcza w ręce najemnych menadżerów, których ściśle kontroluje i rozlicza działalność gospodarczą.
(cytat, str. 135 - 136) Na zachowanie strategiczne wpływają- czynniki natury ogólnej, związane z makrootoczeniem i otoczeniem sektorowym; czynniki związane z osobą (osobami) właścicieli oraz czynniki związane z charakterem biznesu (przedsiębiorstwa).