Cytaty i parafrazy (0 - 20 z 70)

• (cytat, str. 12) W odróżnieniu od programu, zbiór projektów biznesowych jest nazywany portfelem projektów, który jest zwykle realizowany przez jedną organizację. Projekty zarządzane w ramach jednego portfela (multiproject management) mogą być ze sobą powiązane lub dotyczyć odmiennych działań ukierunkowanych na osiągnięcie celów nie związanych ze sobą.
  
Słowa kluczowe: projekt, projekt europejski

• (cytat, str. 12) Projekt, nazywany też niekiedy "zadaniem" (project/task) jest najpopularniejszą formą wykorzystywania funduszy europejskich. Stanowi też najbardziej podstawowy (elementarny) przedmiot wsparcia Wspólnoty. W schematach zarządzania i absorpcji funduszy UE jest zawsze na najniższym poziomie (najbliższym osobom bezpośrednio korzystającym z efektów absorpcji funduszy UE). Jest zatem najmniejszą jednostką korzystającą z dofinansowania UE.
  
Słowa kluczowe: projekt, projekt europejski

• (cytat, str. 13) W ujęciu prakseologicznym (nauki o sprawnym działaniu) przedsięwzięcie jest to złożone, wielopodmiotowe oraz przeprowadzone zgodnie z planem działanie (celowe i świadome zachowanie ludzkie). Przygotowywanie tego planu oraz przeprowadzanie działań może być wspomagane przez zastosowanie różnych metod komputerowych. Z kolei program est to opis możliwego w przyszłości toku działań powiązanych wspólnym dążeniem osiągania określonych celów. Program może być określany jako plan działań jeżeli jest zaakceptowany. W przeciwnym przypadku mówi się o projekcie programu lub projekcie planu działań. Projekt (próbny plan, próbny program) jest rozumiany jako pomysł przedstawiany do oceny przed jego zaakceptowaniem 1978.
  
Słowa kluczowe: przedsięwzięcie, przedsięwzięcie projektowe

• (cytat, str. 15) wadzące do precyzyjniejszego zdefiniowania planowanego przedsięwzięcia. W przypadku podjęcia decyzji o kontynuowaniu prac nad projektem należy rozpocząć proces jego planowania, tzn. określić, m.in.:
  -cel oraz działania niezbędne do jego osiągnięcia,
  -harmonogram czasowy tych działań,
  -budżet (koszt projektu i źródła jego sfinansowania),
  -inne zasoby niezbędne do realizacji projektu (materialne, ludzkie, wiedzy, itp.).
  
Słowa kluczowe: planowanie projektu

• (cytat, str. 16) Przed rozpoczęciem fazy planowania należy wybrać jeden z dwóch rodzajów projektu, tj.:
  1. typowy projekt - zarządzany zgodnie z dowolnie wybraną metodyką oraz oceną zależną przede wszystkim od instytucji finansującej to przedsięwzięcie,
  2. projekt europejski - przedsięwzięcie przeznaczone do dofinansowania ze środków UE i w związku z tym podlegające wspólnotowym przepisom, którego proces planowania i realizacji powinien być im podporządkowany.
  
Słowa kluczowe: projekt, projekt europejski

• (cytat, str. 17) Ocena (nazywana w wielu dokumentach i publikacjach także ewaluacją) ma wiele definicji. Ocena realizacji projektu może być określana z punktu widzenia różnego typu kryteriów, zastosowań, itd. Jedna z klasycznych definicji mówi, że ocena (evaluation) to "uznanie działania za sprawne albo nieprawne w sensie uniwersalnym względnie w sensie syntetycznym" 1978, Zgodnie z autorem tej definicji "w sensie uniwersalnym jawnością nazywa się każdy z walorów dobrej roboty z osobna, tj. sprawność oznacza skuteczność, ekonomiczność, itp.". Z kolei sens syntetyczny wyraża się w uogólnieniu wielu walorów dobrej roboty i badanie ich razem.
  
Słowa kluczowe: ocena, ocena projektu

• (cytat, str. 19) Pojęcia "polityki regionalnej", "polityki spójności" oraz "polityki strukturalnej" są często stosowane zamiennie. Są one ze sobą ściśle powiązane. Znane jest też określenie: "regionalna polityka strukturalna". Spójność oznacza społeczno-polityczną ocenę poziomu życia mieszkańców oraz stopnia zróżnicowania warunków rozwoju społeczno-ekonomicznego poszczególnych regionów. Celem strategicznym polityki spójności (europejskiej polityki regionalnej) jest zmniejszenie dysproporcji strukturalnych (między najbiedniejszymi i najzamożniejszymi regionami UE) w poziomie życia oraz warunkach rozwoju społeczno-gospodarczego.
  
Słowa kluczowe: polityka spójności, polityka regionalna

• (cytat, str. 21) Korzystanie z dofinansowania funduszy UE jest uzależnione od (rys. 1.1.):
  -bazowania na najczęściej sformalizowanych regulacjach i zasadach
  polityki regionalnej,
  -uzyskania dofinansowania w ramach programu mającego nadrzędną pozycję w stosunku do projektów (cel programu jest osiągany dzięki realizacji odpowiadających mu projektów),
  -stosowania standardowego systemu zarządzania projektami.
  
Słowa kluczowe: dofinansowanie

• (cytat, str. 22) 1. Subsydiarność (subsidiary), inaczej: pomocniczość (od łac.: subsydium, oznaczającego pomoc, wsparcie) - UE pomocniczo (uzupełniająco) wspiera działania (poszczególnych regionów i państw), nie będących w stanie samodzielnie rozwiązać swoich problemów przy wykorzystaniu własnych środków.
  
  2. Koordynacja - wyrównywanie poziomu rozwoju regionów dzięki koordynowaniu polityk regionalnych (kraju członkowskiego i UE) oraz różnorodnych dostępnych instrumentów finansowych.
  
  3. Elastyczność - dostosowywanie działań KE do odmiennych uwarunkowań społeczno-ekonomicznych i instytucjonalnych poszczególnych regionów.
  
  4. Równość mężczyzn i kobiet oraz niedyskryminacja - działania podejmowane wspólnie przez KE i poszczególne państwa członkowskie zmierzają do zwalczania wszelkich przejawów nietolerancji i dyskryminacji ze względu na płeć, religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek, itp.
  
  5. Zrównoważony rozwój (sustainable development) - dofinansowane przedsięwzięcia przyczyniają się do trwałego i zrównoważonego rozwoju poszczególnych regionów, krajów członkowskich oraz obszaru całej Wspólnoty. Projekty dofinansowywane ze środków UE powinny przyczyniać się zatem do działań z jednej strony zmniejszających dysproporcje w rozwoju społeczno-gospodarczym poszczególnych regionów. Z drugiej zaś, prowadzić do poprawy stanu środowiska naturalnego (podniesienia jakości wody i powietrza, efektywnego gospodarowania odpadami, itp.).
  
Słowa kluczowe: zasady, zasada

• (cytat, str. 22 - 23) 1. Programowanie - wieloletni proces programowania absorpcji funduszy strukturalnych UE odbywa się zgodnie ze wzajemnie powiązanymi dokumentami planistycznymi (systemem dokumentów), zaakceptowanym dla danego okresu programowania (perspektywy finansowej). System programowania powinien być kompleksowy i komplementarny. Konkretyzowanie celów odbywa się na różnych poziomach (strategicznym lub szczegółowym) w zależności od tego czy dany proces dotyczy państw, regionów lub poszczególnych programów i wynikających z nich projektów. Procesy podejmowania oraz realizowania decyzji planistycznych w przyjętym horyzoncie czasowym mają podobną postać. Składają się zwykle z następujących etapów: specyfikacji celów i priorytetów, oceny wstępnej, finansowania, zarządzania i monitoringu podejmowanych działań, końcowej oceny zrealizowanych działań.
  
  2. Partnerstwo - współpraca różnego typu partnerów (zgodnie także z zasadą pomocniczości) dla osiągania tych samych celów. Na poziomie ogólniejszym, dotyczy współdziałania Komisji Europejskiej z poszczególnymi państwami członkowskimi na zasadach partnerskich z poszanowaniem ich uprawnień instytucjonalnych i prawno-finansowych. Poziom szczegółowy odnosi się do współpracy na poziomie danego państwa członkowskiego. Na tym poziomie, w przypadku partnerstwa instytucjonalnego, współdziałanie dotyczy partnerów tego samego typu, tzn. instytucje krajowej administracji publicznej (rządowej i samorządowej) oraz wspólnotowej. Na tym poziomie, dużą wagę przywiązuje się też do tzw. partnerstwa publicz-no-prywatnego dotyczącego związku instytucji wymienionych w poprzednim zdaniu z prywatnymi przedsiębiorstwami.
  
  3. Spójność - wskazana jest koordynacja makroekonomicznych polityk gospodarczych poszczególnych krajów członkowskich z polityką regionalną UE w celu minimalizacji różnic w poziomie rozwoju społeczno-gospodarczego regionów. W szczególności, działania (krajowe i regionalne) dofinansowywane przez UE powinny być spójne z politykami i priorytetami Komisji Europejskiej oraz celami odnowionej Strategii Lizbońskiej.
  
  4. Kompatybilność - komisja europejska powinna dbać o zgodność wspólnotowej polityki regionalnej z innymi politykami UE (np. handlową, ochrony konkurencji, transportową, ochrony środowiska, naukowo-badawczą i innymi).
  
Słowa kluczowe: zasady, zasada

• (cytat, str. 25) Można wymienić przede wszystkim cztery zasady:
  
  1. Koncentracja - przeznaczenie środków na realizację stosunkowo niewielkiej liczby, jasno sprecyzowanych celów (dotyczących przede wszystkim dynamicznego wzrostu społeczno-gospodarczego i poprawy warunków zatrudnienia), wykorzystanie prostych i praktycznie użytecznych kryteriów przyznawania tego dofinansowania.
  
  2. Komplementarność - Komisja Europejska ma wspierać finansowo działania (podejmowane na poziomie regionalnym i lokalnym), które tego wymagają. Środki finansowe (podmiotów realizujących projekty oraz wspólnotowe) powinny się wzajemnie uzupełniać. Na przykład, uruchomienie projektu na poziomie lokalnym wymaga uzyskania środków unijnych na jego dofinansowanie, ponieważ zaangażowane środki własne nie wystarczają na jego realizację.
  
  3. Dodawalność (dodatkowość) - stanowi konkretyzację zasady komplementarności. Dofinansowanie UE nie powinno stanowić jedynego źródła finansowania przedsięwzięcia, a jedynie uzupełniać i dodatkowo wspierać działania podejmowane na poziomie regionalnym i lokalnym. W związku z tym właściwym uzasadnieniem dla dofinansowania danego projektu powinno być wskazanie efektów osiągniętych dzięki pozyskaniu środków z funduszy UE. Bez nich projekt też powinien zostać zrealizowany, ale w ograniczonym zakresie. Wykorzystując środki finansowe z funduszy UE należy stosować, tzw. "efekt dźwigni". Polega on na zwiększaniu zaangażowania krajowych środków publicznych i prywatnych w realizowane przedsięwzięcia w wyniku uzyskania dofinansowania wspólnotowego.
  
  4. Właściwe zarządzanie funduszami UE - na poziomie ogólniejszym (dotyczącym wykonywania całego budżetu UE) jest realizowane przez KE. Poziom szczegółowy jest związany z funduszami przyznanymi dla danego kraju członkowskiego. Na tym poziomie działania kontrolne są podejmowanie wspólnie: państwo członkowskie współdziała z KE. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości są możliwe sankcje finansowe polegające, np. na opóźnieniu lub zredukowaniu wartości dofinansowania. Najbardziej dotkliwą karą jest zwrot uzyskanego dofinansowania powiększonego o odsetki.
  
Słowa kluczowe: fundusz europejski

• (cytat, str. 26) W systemie finansowym UE wyróżnia się dwa podstawowe elementy:
  -budżet ogólny (generał budget) - akt prawny zawierający zestawienie wszystkich przewidywanych dochodów i wydatków będący najważniejszym elementem systemu,
  -finansowanie pozabudżetowe - stanowiące tylko około 5% udziału w wydatkach Wspólnoty i nie odgrywające znaczącej roli w całym systemie.
  
  Finansowanie pozabudżetowe zapewniają następujące instytucje:
  -Europejski Bank Centralny (European Central Bank będący jednak przede wszystkim bankiem emisyjnym wspólnej waluty euro oraz organem nadzorującym systemy bankowe w krajach członkowskich
  -Europejski Bank Inwestycyjny (European lnvestment Bank) udzielający kredytów oraz zapewniający gwarancje kredytowe dla publicznych oraz prywatnych organizacji na realizację dużych projektów o strategicznym znaczeniu dla całej Wspólnoty, związanych ze zrównoważonym rozwojem społeczno-gospodarczym regionów UE (np. dotyczących budowy transeuropejskich sieci transportowych i informacyjnych), promowaniem innowacyjnej gospodarki opartej na wiedzy, restrukturyzacją słabiej rozwiniętych regionów i innych. Przykładowe projekty: budowa dróg, połączeń kolejowych, lotnisk, dużych oczyszczalni ścieków, itp.
  -Europejski Fundusz Inwestycyjny (z głównymi udziałowcami: Europejskim Bankiem Inwestycyjnym oraz Komisją Europejską) zapewnia wsparcie przy wykorzystaniu innych instytucji finansowych inwestujących w fundusze typu venture capital oraz udziela gwarancji kredytowych instytucjom zapewniającym kredyty przede wszystkim MŚP.
  -Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (European Bank for Reconstruction and Development) wspierający rozwój demokracji, gospodarki wolnorynkowej, sektora prywatnego. Dofinansowuje projekty promujące rozwój i konieczne zmiany strukturalne, przy poszanowaniu ochrony środowiska naturalnego.
  -Operacje pożyczkowo-kredytowe prowadzone przez Komisję Europejską na różnego typu rynkach finansowych.
  
Słowa kluczowe: finansowanie

• (cytat, str. 31) Środki finansowe na dofinansowanie realizacji projektów są udostępniane z funduszy europejskich. Generalnie wśród tych funduszy, realizujących wyspecjalizowane polityki UE, można szczególnie wyodrębnić następujące:
  -fundusze przed-akcesyjne (Pre-accession Funds) przeznaczone dla krajów przygotowujących się do członkostwa w UE,
  -fundusze strukturalne (SF - Structural Funds) jako podstawowy instrument realizacji polityki strukturalnej w krajach członkowskich UE,
  -Fundusz Spójności - Kohezji (CF - Cohesion Fund) będący dodatkowym instrumentem finansowym dla krajów członkowskich o niskim PKB,
  -Inicjatywy Wspólnoty (CI - Community Initiatives) finansowane z funduszy strukturalnych, służące realizacji bieżących problemów występujących w danych okresach programowania (uruchamiane tylko w przypadku niektórych perspektyw finansowych),
  -inne fundusze (niekiedy określane jako specjalne) mające charakter uzupełniający względem wymienionych.
  
Słowa kluczowe: fundusz przedakcesyjny

• (cytat, str. 37) Ważniejsze fundusze wspomagające edukację (wcielanie w życie koncepcji "uczenia się przez całe życie" - LLL - Life-Long Learning):
  -Leonardo da Vinci - promowanie praktyk zawodowych (przede wszystkim dla młodych pracowników) w przedsiębiorstwach zagranicznych oraz wspólnych przedsięwzięć instytucji organizujących szkolenia zawodowe,
  -Erasmus - organizowanie na potrzeby edukacji konsorcjów uniwersytetów europejskich umożliwiających wymianę studentów kończących studia na uczelniach dofinansowywanych z tego programu,
  -Grundtvig - dofinansowywanie partnerstw międzynarodowych oraz sieci współpracy umożliwiających implementację nowoczesnych programów edukacyjnych oraz mobilność osób w nich uczestniczących,
  -Comenius - wspieranie międzynarodowego współdziałania szkół, nauczycieli oraz uczniów (planuje się zainteresowanie nim kilku milionów uczniów do 2013 r.).
  
Słowa kluczowe: e-źródła, Erasmums

• (cytat, str. 39) Dwa instrumenty finansowe bezzwrotnej pomocy to Mechanizm Finansowy Europejskiego Obszaru Gospodarczego (European Economic Area Financial Mechanism) i Norweski Mechanizm Finansowy (Norwegian Financial Mechanism). Projekty wdrażane ze środków tych dwóch mechanizmów finansowych powinny uwzględniać następujące aspekty horyzontalne:
  -zrównoważony rozwój społeczno-ekonomiczny z poszanowaniem ochrony środowiska, -równość szans niezależnie od płci,
  -skuteczne zarządzanie w ramach obowiązujących przepisów prawa,
  -uwzględnianie interesu możliwie szerokiej grupy interesariuszy,
  -współpraca z wieloma partnerami.
  
  Oba mechanizmy finansowe przeznaczono na projekty zgodne z sześcioma priorytetami:
  
  -ochrona środowiska, zmniejszanie zanieczyszczeń (budowa oczyszczalni ścieków), oszczędzanie energii (projektowanie i wdrażanie odnawialnych źródeł energii),
  -zrównoważony rozwój społeczno-gospodarczy uzyskiwany dzięki efektywnemu wykorzystaniu zasobów, produkcja i konsumpcja przyjazna środowisku, edukacja ekologiczna,
  -ochrona kulturowego dziedzictwa europejskiego (zmniejszenie prywatnego ruchu na rzecz transportu publicznego oraz inwestycje w konserwację zabytków),
  -rozwój zasobów ludzkich (promowanie postaw obywatelskich, dofinansowanie szkoleń, itp.),
  -poprawa funkcjonowania systemu ochrony zdrowia ze szczególnym uwzględnieniem opieki nad dziećmi, promocja zdrowia i programów profilaktycznych, kształtowanie zdrowego stylu życia,
  -podniesienie poziomu badań naukowych, dystrybucja środków na prowadzenie badań, wsparcie naukowo-technologicznej wymiany między Polską i krajami EEA.
  
Słowa kluczowe: e-źródła, Erasmums

• (cytat, str. 40) INTAS jest międzynarodowym stowarzyszeniem powstałym w 1992 r. założonym przez Wspólnotę Europejską. Członkami są wszystkie państwa UE a ponadto Wspólnota Europejska jako całość oraz: Bułgaria, Islandia, Izrael, Norwegia, Rumunia, Szwajcaria i Turcja. Partnerami są państwa NIS (New Independent States): Armenia, Azerbejdżan, Białoruś, Gruzja, Kazachstan, Kirgizja, Mołdawia, Rosja, Tadżykistan, Turkmenia, Ukraina i Uzbekistan. Stowarzyszenie promuje współpracę naukową między członkami oraz partnerami na zasadzie wzajemnych korzyści. Procedury ubiegania się o środki oraz oceny projektów są zbliżone do procedur obowiązujących w odniesieniu do funduszy strukturalnych UE www.intas.be.
  
Słowa kluczowe: INTAS

• (cytat, str. 43) Z praktycznego punktu widzenia istotne jest, od którego momentu można zaliczać wydatki związane z projektem do kosztów kwalifikowanych. Maksymalny poziom dofinansowania także określa się najczęściej biorąc pod uwagę koszty kwalifikowane projektu. Możliwe są zatem następujące trzy warianty uznawania ponoszenia kosztów kwalifikowanych:
  -przed złożeniem wniosku aplikacyjnego (istotne jest, m.in. oszacowanie
  niemałych kosztów przygotowania wniosku wraz z załącznikami),
  -po złożeniu wniosku o dofinansowanie,
  -po pozytywnej ocenie wniosku i zaakceptowaniu go do dofinansowania.
  
Słowa kluczowe: koszt, koszt kwalifikowalny

• (cytat, str. 45 - 48) W przygotowaniu, wdrażaniu i ocenie programów (skupiających wiele projektów z dofinansowaniem UE) uczestniczą przede wszystkim instytucje (niekiedy jedna instytucja pełni więcej niż jedną z funkcji) 2007, tj.:
  1. Komisja Europejska (European Commission) - odgrywa podstawową rolę w procesie programowania i absorpcji funduszy UE. Definiuje ona strategiczne wytyczne. Następnie negocjuje oraz zatwierdza dokumenty programowe (opracowane na poziomie danego kraju członkowskiego), w szczególności określające narodową strategię implementacji polityki spójności oraz wynikające z niej programy operacyjne (patrz następny punkt rozdziału dotyczący tych dokumentów programowych).
  
  2. Instytucja Płatnicza (Paying Authority) - przygotowuje i przekazuje Komisji Europejskiej wnioski o płatności, weryfikuje wydatki, przedkłada Komisji Europejskiej prognozy wydatków dla bieżącego i następnego roku oraz sporządza raporty na temat ewentualnych nieprawidłowości finansowych. Środki na finansowanie projektów europejskich są wypłacane z budżetu państwa, w którym płatności (zaliczkowe, okresowe oraz płatność końcowa) księgowane są jako dochody. Instytucją Płatniczą w Polsce jest Ministerstwo Finansów.
  
  3. Instytucja Zarządzająca (Managing Authority) - (może także pełnić funkcję instytucji płatniczej) uczestniczy w przygotowaniu programów operacyjnych i ich realizacji. Jedna z najważniejszych instytucji w systemie absorpcji funduszy. Zapewnia zgodność projektów dofinansowywanych ze środków danego programu z jego priorytetami. Kontroluje prawidłowość realizacji projektów. Dokonuje oceny programów oraz odpowiadających im projektów. Organizuje pracę Komitetu Monitorującego (patrz niżej). Odpowiada za system informatyczny zarządzania projektami i ich ocenę oraz zbudowanie systemu zbierania informacji statystycznych i finansowych dla potrzeb Komisji Europejskiej. Dba o należyte funkcjonowanie rachunkowości i wewnętrznej kontroli finansowej. Podejmuje działania informacyjno-promocyjne. Dla programów operacyjnych centralnych (ogólnopolskich) instytucją tą jest Ministerstwo Rozwoju Regionalnego. W przypadku programów regionalnych (w poszczególnych województwach) funkcję tę sprawuje zarząd województwa, do którego odnosi się dany program operacyjny. Niekiedy IZ deleguje część swoich uprawnień kolejnej z wymienionych instytucji.
  
  4. Instytucja Pośrednicząca w zarządzaniu (Intermediate Body) - przejmuje część uprawnień Instytucji Zarządzającej jeżeli wybrane priorytety programu operacyjnego są zgodne z jej zakresem kompetencji. Na przykład, w proces wdrażania poszczególnych priorytetów PO liŚ jest zaangażowanych sześć Instytucji Pośredniczących. Ministerstwo Środowiska zarządza środkami finansowymi związanymi z priorytetami ochrony środowiska występującymi w tym programie, Ministerstwo Infrastruktury odpowiada za implementację priorytetów związanych z drogami, transportem, itp. W pewnych przypadkach konieczne jest dalsze przekazanie uprawnień do, tzw. Instytucji Pośredniczącej II. stopnia.
  Delegowanie uprawnień dotyczy także innych instytucji. Mogą one przekazywać swoje uprawnienia w celu skuteczniejszego zarządzania.
  
  5. Instytucja Certyfikująca (Certyfying Authority) - poświadcza kwalifikowalność wydatków poniesionych przez beneficjentów wsparcia Wspólnoty. Funkcjonuje niezależnie od instytucji zarządzającej. Certyfikowane zestawienia płatności umożliwiają ubieganie się o zwrot części wydatków kwalifikowanych przez program operacyjny. W przypadku programów centralnych, instytucje certyfikujące są w ramach Ministerstwa Rozwoju Regionalnego. Dla programów regionalnych, uprawnienia do certyfikowania płatności mają urzędy wojewódzkie. Badania prawidłowości wydatkowania środków Wspólnoty prowadzą audytorzy zewnętrzni (biegli rewidenci) uprawnieni do wydawania zaświadczeń - certyfikatów (certificate). Certyfikowane wnioski o płatność są przekazywane do KE.
  
  6. Instytucja Audytowa (Audit Authority) - powoływana na poziomie poszczególnych programów operacyjnych, działająca niezależnie od instytucji zarządzającej i instytucji certyfikującej. Jej podstawową funkcję stanowi audyt prawidłowości funkcjonowania systemów zarządzania i kontroli programów operacyjnych. Sprawozdania z audytu są przekazywane Komisji Europejskiej. W polskim systemie zarządzania funduszami UE, rolę Instytucji Audytowej sprawuje Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej (w Ministerstwie Finansów). Instytucja zarządzająca określonym programem operacyjnym jest odpowiedzialna za wdrożenie rekomendacji ze Sprawozdania z Audytu w przewidzianym terminie.
  
  7. Krajowa Jednostka Oceny odpowiedzialna za opracowanie standardów i zarządzanie procesami oceny realizowanymi na różnych poziomach. Ogólniejszy dotyczy oceny zbioru programów operacyjnych występujących w krajowych dokumentach strategicznych. Bardziej szczegółowy jest związany z planami oceny poszczególnych programów operacyjnych opracowywanymi przez instytucje nimi zarządzające. W związku z tym istnieją: jeden "Plan Ewaluacji Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia" i wiele "Planów Ewaluacji Programów Operacyjnych".
  
  8. Komitet Monitorujący (Monitoring Commitee) - odpowiada za nadzorowanie i kontrolowanie efektywności i skuteczności procesu zarządzania programami realizowanymi przez Instytucję Zarządzającą, Pośredniczącą i Płatniczą. W szczególności, monitoruje i ocenia stopień realizacji programów operacyjnych przy wykorzystaniu standardowego systemu wskaźników. W przypadku bardzo złożonych programów, istnieje możliwość powoływania podkomitetów monitorujących jego poszczególne priorytety. Komitet tworzą przedstawiciele: Instytucji Zarządzającej, Instytucji Pośredniczącej, władz centralnych i samorządowych i partnerów społecznych. Głos doradczy mają też przedstawiciele Komisji Europejskiej oraz innych instytucji międzynarodowych, np. uczestniczących w finansowaniu pozabudżetowym przedsięwzięć.
  9. Beneficjent końcowy (finał beneficiary) - jest podmiotem publicznym (organ administracji rządowej/samorządowej) lub niepublicznym (przedsiębiorstwo/organizacja pozarządowa). Odpowiada on za zlecanie realizacji projektu albo przyznawanie dofinansowania na poziomie poszczególnych priorytetów programu operacyjnego. Może on mieć postać instytucji wdrażającej (Implementing Institution) odpowiedzialnej za zlecanie realizacji projektów na podstawie procedur konkurencyjnych (najczęściej przetargu) lub beneficjenta ostatecznego (ultimate beneficiary), który jest osobą fizyczną lub prawną, względnie grupą społeczną bezpośrednio korzystającą z udzielanej pomocy. Instytucja wdrażająca ma obowiązki, m.in. ogłaszania konkursów (tzw. naborów wniosków), przeprowadzania formalnej oceny wniosków aplikacyjnych, organizowania prac ekspertów dokonujących oceny merytorycznej, podpisywania umów z beneficjentami, monitorowania realizacji projektów, składania wniosków o płatność do instytucji zarządzającej (lub pośredniczącej), zwracanie części kosztów kwalifikowanych poniesionych przez wykonawców projektów, opracowywania raportów z realizacji swoich działań, współpraca w procesie ewaluacyjnym tych działań oraz przedkładania tych raportów (zawierających wyniki procesu oceny) do IZ lub IP.
  
Słowa kluczowe: program, projekt europejski

• (cytat, str. 50) Polityka regionalna oraz będące jej głównym instrumentem fundusze strukturalne Unii Europejskiej stanowią jeden z kluczowych elementów integracji europejskiej. W okresie programowania 2007-2013 fundusze strukturalne i inne instrumenty finansowe (łącznie około 308 mld euro) mają za zadanie wspomagać osiąganie następujących trzech Celów priorytetowych:
  
  Cel 1. Konwergencja - czyli zmniejszenie różnic w poziomie rozwoju regionów UE dzięki promocji rozwoju najsłabiej rozwiniętych regionów (szczególnie należących do względnie niedawno przyjętych państw członkowskich), poprawie warunków zatrudnienia, zwiększaniu inwestycji produkcyjnych, rozwojowi innowacyjności, budowie społeczeństwa informacyjnego, ochronie środowiska naturalnego oraz poprawie funkcjonowania administracji publicznej. Na osiągnięcie tego celu UE zaplanowała około 81,5% (około 251 mld euro) środków przeznaczonych na implementację zasad polityki regionalnej. Polska jest największym potencjalnym beneficjentem tych znacznych środków (teoretycznie ma szanse na aż około 20% tych funduszy).
  
  Cel 2. Konkurencyjność i zatrudnienie w regionach - wsparcie dla silniej rozwiniętych regionów (słabsze są zasilane w ramach konwergencji) w obszarach promowania rozwoju innowacji, gospodarki opartej na wiedzy oraz dofinansowanie ochrony środowiska. UE zarezerwowała na realizację tego celu około 16% środków regionalnej polityki strukturalnej.
  
  Cel 3. Europejska współpraca terytorialna - na bazie doświadczeń z wcześniejszej inicjatywy wspólnotowej INTERREG III (realizowanej w latach 2000-2006), rozwój przygranicznej, międzyregionalnej i transnarodowej współpracy sprzyjającej zapewnieniu równomiernego i zrównoważonego rozwoju wszystkich regionów UE. W systemie finansowym UE na projekty związane z tym celem przeznaczono około 2,5% środków przewidzianych dla regionalnej polityki strukturalnej.
  
Słowa kluczowe: cel

• (cytat, str. 53) Śćieżka programowania obejmuje tylko trzy fazy (poprzednia miała ich pięć - usunięto dwa dokumenty: Podstawy Wsparcia Wspólnoty oraz Uzupełnienia programów operacyjnych):
  
  1.Pierwsza faza programowania odbywa się na poziomie Komisji Europejskiej. Stanowi ją zdefiniowanie Strategicznych Wytycznych Wspólnoty CSG (Community Strategie Guidelines). Zawierają one zapis priorytetów Wspólnoty dotyczący implementacji zasad polityki regionalnej.
  
  2.Druga faza to opracowanie (na poziomie kraju członkowskiego) Narodowej Strategii Spójności (dawniej nazywanej: Narodowymi Strategicznymi Ramami Odniesienia - NSRF National Strategie Reference Framework) na podstawie CSG. Dokument ten przedstawia diagnozę sytuacji w Polsce oraz wynikającą z niej narodową strategię wdrażania polityki spójności społeczno-gospodarczej. Zaprezentowano w nim także wytyczne oraz priorytety dotyczące programów operacyjnych koniecznych dla wdrażania tej strategii oraz rodzaj instrumentów finansowych niezbędnych do sfinansowania niezbędnych działań (z wyszczególnieniem środków finansowych udostępnianych w ramach konkretnych funduszy UE).
  
  3.Ostatnia faza to opracowanie programów operacyjnych (na podstawie NSRF) zawierających stosunkowo szczegółowe informacje na temat sposobów ubiegania się o dofinansowanie. Stwarzają one możliwość wybierania do realizacji projektów związanych z określonymi priorytetami i działaniami. Należy zaznaczyć, że pojedyncze projekty, a w szczególności programy, mogą odnosić się do wielu priorytetów oraz wielu działań.
  
Słowa kluczowe: ścieżka programowania