Encyklopedia Zarządzania :: System zarz��dzania jako��ci��
Przeglądanie katalogu (kliknij)
Przeglądaj katalog alfabetyczny według autorów, tytułów lub słów kluczowych. Kliknij odpowiedni przycisk poniżej, a następnie wybierz pierwszą literę nazwiska, tytułu czy słowa kluczowego.
(parafraza, str. 20) Etapy wdrażania systemu zarządzania jakością: - Audit wewnętrzny - diagnoza stanu - Spotkanie (szkolenie) z Zarządem organizacji - Szkolenie Pełnomocnika i grup roboczych, szkolenie załogi - Opracowanie dokumentacji systemu - Wdrożenie i doskonalenie systemu Wynik: Gotowość systemu do certyfikacji
(cytat, str. 41) System zarządzania jakością zawsze musi być wdrażany w sposób uwzględniający specyficzne wymagania organizacji, wyrobu lub usługi. System wymaga audytu i przeglądu, zapewniającego, że: 1) objęci nim ludzie działają zgodnie z udokumentowanym systemem (audyt systemu), 2) system nadal spełnia wymagania (przegląd systemu).
(cytat, str. 406) System TQM jest nadrzędna filozofią zarządzania, nakierowaną na zapewnienie klientowi satysfakcji z nabytego produktu i realizowaną przez utrwalenie relacji klient-pracownik, stwarzanie warunków do działań innowacyjnych i permanentnego udoskonalania produktów, jak również przez wdrażanie świadomości odpowiedzialności za jakość od najwyższych organów władzy w przedsiębiorstwie, przez pracowników na wszystkich poziomach hierarchicznych aż do poddostawców.
(cytat, str. 52) Norma ISO 9000:2000 definiuje system zarządzania jakością w następujący sposób: system zarządzania jakością to zestaw powiązanych ze sobą lub oddziałujących na siebie elementów służących do ustanawiania polityki i celów osiągania tych celów, wykorzystywany do kierowania organizacją i jej nadzorowania.
(cytat, str. 60 - 61) Osiem zasad tworzy podstawy norm systemu zarządzania jakością w ramach ISO 9000. Są to: 1) Systemowe podejście do zarządzania - określenie i zrozumienie po¬wiązanych ze sobą procesów i zarządzanie nimi jako systemem przyczynia się do zwiększania skuteczności i efektywności organizacji w osiąganiu celów. 2) Podejście od strony procesu - pożądane wyniki osiąga się z większą efektywnością wówczas, gdy działania i związane z nimi zasoby są zarządzane jako proces. 3) Przewodzenie - przywódcy ustalają jedność celu i kierunku działania organizacji. Zaleca się, aby tworzyli oni i utrzymywali środowisko wewnętrzne, w którym ludzie mogą w pełni zaangażować się w osiąÂ¬ganie celów organizacji. 4) Włączenie personelu - ludzie na wszystkich szczeblach są istotą organizacji i ich całkowite zaangażowanie pozwala na wykorzystanie ich zdolności dla dobra organizacji. 5) Słuchanie klientów - organizacje są zależne od swych klientów i dlatego zaleca się, aby znały obecne i przewidywały przyszłe potrzeby klientów, spełniały ich wymagania oraz starały się przekraczać ich oczekiwania. 6) Wzajemnie korzystne relacje z dostawcami - organizacja i jej dostaw są od siebie zależni, a wzajemne korzystne powiązania zwiększają zdolność obu stron do tworzenia wartości. 7) Podejście oparte na faktach (skuteczne decyzje) - każda decyzja opiera się na szczegółowej analizie danych i informacji. 8) Ciągła poprawa - zaleca się, aby ciągle doskonalenie funkcjonowania całej organizacji stanowiło jej stały cel.
(cytat, str. 20 - 21) Cechy właściwie ustanowionych systemów zarządzania: - spójność - system jest spójny wówczas, gdy jest w stanie reagować jako całość, w zróżnicowany sposób, na bodźce pochodzące z zewnątrz, - skuteczność - skuteczność określa stopień, w jakim planowane działania są zrealizowane i planowane wyniki osiągnięte, - efektywność - oznacza relację między osiągniętymi wynikami a wykorzystanymi zasobami, - synergia - oznacza, że system jako całość jest czymś więcej niż zbiorem poszczególnych, tworzących go działań, - prewencyjny charakter - oznacza, że działania systemowe nastawione powinny być przede wszystkim na zapobieganie pojawianiu się problemów, a nie jedynie na likwidowanie ich skutków.
(cytat, str. 34) Przez system zarządzania jakością należy rozumieć całokształt zaplanowanych, systematycznie realizowanych działań oraz warunków stworzonych w całymprocesiekształtowania jakościproduktów, dający wysoki stopień prawdopodobieństwa,że wytworzony przez organizację produkt (wyrób, usługa) będzie spełniałuzgodnione z klientem wymagania.
(cytat, str. 45) System zarządzania jakością można ogólnie streścić w trzech punktach: 1) Zaplanuj, co i jak chcesz zrobić. 2) Rób tak, jak zaplanowałeś. 3) Pokaż, że robisz to, co zaplanowałeś.
(cytat, str. 57) System zarządzania jakością jest podstawą planu strategicznego firmy. Istotą jego jest odejście od kontroli jakości przez odpowiednie wydzielone do tego celu służby, uznanie, że jakości nie można "wykontrolować". Odpowiedzialność za jakość spoczywa na systemie zarządzania. Norma PE-EN ISO 9000-2001 system zarządzania jakością definiuje jako: system zarządzania do kierowania organizacją i jej nadzorowania w odniesieniu do jakości.
(cytat, str. 90 - 91) Decyzja o wdrożeniu systemu zarządzania jakością powinna wynikać z głębokiego przekonania najwyższego kierownictwa, że certyfikacja pomoże wykazać klientom zaangażowanie organizacji w jakość, że jest istotnym czynnikiem image firmy bez względu na to czy jej działania dotyczą jedynie rynku lokalnego, czy też mają zasięg międzynarodowy. Proces wdrażania, a później utrzymania systemu zarządzania jakością można podzielić na dwa etapy: 1. Przygotowanie, wdrażanie i certyfikację (umownie nazywa się ten etap wdrażaniem) 2. Utrzymywanie i doskonalenie systemu. W każdej firmie proces wdrażania przebiega nieco inaczej. Trzeba mieć na względzie, że system jakości powinien spełniać wymagania normy ISO 9001 i uwzględniać interesy stron (klientów, właściciela, dostawców, społeczeństwa). System powinien pomagać firmie i jednocześnie nie stanowić zbytniego obciążenia koniecznością spełnienia wymagań formalnych.
(cytat, str. 59) Z systemu zarządzania organizacji można wyodrębnić organizacyjnie system zarządzania jakością (SZJ), zdolny do osiągania celów związanych z jakością, składający się z systemu zarządzającego jakością oraz z ujętego jakościowo systemu zarządzanego. SZJ może mieć różne formy organizacyjne i różny zakres oddziaływania. Formalne wyodrębnienie systemu zarządzania jakością odbywa się przez utworzenie struktury organizacyjnej, w której są realizowane funkcje zarządzania jakością. Struktura ta obejmuje jednostki organizacyjne, realizowane przez nie procesy i działania, cele, zasoby , sposoby postępowania, kompetencje, odpowiedzialność i uprawnienia. Za decyzje dotyczące inicjowania, wprowadzania, utrzymania i rozwoju SZJ jest odpowiedzialne kierownictwo najwyższego szczebla organizacji.
(cytat, str. 71) Najpowszechniejsze przyczyny niepowodzeń zdarzających się w procesie projektowania i wprowadzania SZJ to:
brak jasno sprecyzowanych celów - lub formułowanie celów w sposób bardzo ogólnikowy i hasłowy ("naszą dewizą wysoka jakość"),
brak poparcia kierownictwa - często mimo deklaracji przybierająca formę jawnego lekceważenia zasad systemu,
brak systemowego podejścia - typowe obarczanie winą za złą jakość tego ogniwa, które pozwoliło obnażyć braki (w przypadku usług turystycznych ta wątpliwa przyjemność przypada zwykle personelowi mającemu bezpośredni kontakt z klientem) zamiast poszukiwania faktycznych przyczyn złej jakości,
zbyt optymistyczna ocena czasu i kosztów,
niedocenianie barier psychologicznych we wprowadzaniu zmian,
niedocenianie roli kierownika przedsięwzięcia,
nieprecyzyjne delegowanie zakresu obowiązków i odpowiedzialności oraz uprawnień i możliwości ich egzekwowania,
brak motywowania zespołu,
brak analizy różnych scenariuszy zdarzeń na etapie planowania,
nieefektywny system informacyjny, w tym brak bieżącej kontroli,
brak identyfikacji przyczyn odstępstw od planu (usuwanie jedynie skutków, a nie przyczyn).
(cytat, str. 68) System zarządzania jakością nie powinien nigdy stać się celem firmy - ma tylko służyć osiągnięciu celów jakimi są np.:
wzrost prestiżu firmy na rynku i zwiększenie konkurencyjności,
uzyskanie bardziej czytelnej struktury organizacyjnej, w tym zakresu kompetencji i odpowiedzialności,
poprawa elastyczności działania,
wzrost efektywności (ocenia się, że ekonomiczne rezultaty wprowadzenia SZJ wyrażają się w 5-20% wzroście sprzedaży lub zysku),
poprawa organizacji pracy, na której korzysta klient (otrzymuje lepszy produkt), właściciel (zwiększa produktywność, a zmniejsza koszty produkcji, co powoduje wzrost zysków), załoga (bo dobry, tani produkt powoduje zwiększenie sprzedaży, perspektywę nowych zamówień, a to oznacza nowe miejsca pracy),
wyeliminowanie źródeł konfliktów - bo gdy procedury postępowania są określone w zakresach obowiązków i każdy zna swoje uprawnienia i odpowiedzialność oraz swoich współpracowników, to w razie "wpadki" nie ma możliwości zwalania winy na innych.
(cytat, str. 91) Ogólnym zadaniem systemu zarządzania jakością (SZJ) jest pomoc organizacji w osiągnięciu satysfakcji klientów. System zarządzania jakością zachęca organizację do analizowania potrzeb konsumentów, definiowania procesów wytwórczych, które są wykorzystywane do produkcji wyrobów i utrzymania kontroli nad procesami. Rolą systemów jest stworzenie warunków dla ciągłego usprawniania działalności i zwiększenie szansy na osiągnięcie zadowolenia przez odbiorców i klientów korzystających z wyrobów.
(cytat, str. 11) System zarządzania jakością to część systemu zarządzania organizacją, ukierunkowana na osiąganie wyników, wiążących się z celami dotyczącymi jakości, spełniającymi odpowiednio potrzeby, oczekiwania i wymagania zainteresowanych stron.
(cytat, str. 318 - 319) W celu zapewnienia bezpieczeństwa państwa, utrzymania międzynarodowego pokoju, przestrzegania zobowiązań międzynarodowych i dbałości o strategiczne interesy kraju, Sejm RP uchwalił Ustawę (z dnia 29.11.200 r. - DzU Nr 19, poz. 1250) o obrocie z zagranicą towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla państwa, a także dla utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa. Powinna być ona stosowana we wszystkich organizacjach zajmujących się taką działalnością. Polskie Centrum Badań i Certyfikacji opracowało kryteria Wewnętrznego Systemu Kontroli (WSK), będące podstawą certyfikowania takiego systemu, które zawierają; - normy ISO 9001:2000 jako podstawowe wymaganie; - dodatkowe wymagania dołączone do wymagań ww. normy, mające za zadanie spełniać wymagania ustawy.
(cytat, str. 300 - 301) Za początek regulacji międzynarodowych można przyjąć grudzień 1944 r., gdy tzw. Konwencja Chicagowska (obecnie podpisana przez 181 państw) ustaliła ogólne zasady zobowiązania dotyczące transportu lotniczego mające na celu ujednolicenie przepisów i norm postępowania. Powołała ona do życia Międzynarodową Organizacje Lotnictwa Cywilnego (ICAO) jako Agendę ONZ z siedzibą w Montrealu. ICAO opracowuje między innymi standardy zamieszczane w Załącznikach (Aneksach) do Konwencji Chicagowskiej, z których każdy omawia i normuje wybraną dziedzinę lotnictwa. Są to następujące aneksy: A1 - licencje personelu, A2 - przepisu ruchu lotniczego, A3 - metrologia, A4 - mapy lotnicze, A5 - jednostki miar w komunikacji lotniczej, A6 - eksploatacja samolotów, A7 - znaki rozpoznawcze samolotów, A8 - przepisy zdatności do lotów, A9 - ułatwienia dla transportu lotniczego, A10 - łączność lotnictwa, A11 - służby ruchu lotniczego, A12 - poszukiwania i ratownictwo, A13 - badania wypadków lotniczych, A14 - lotniska, A15 - służby informacji lotniczej, A16 - hałas lotniczy, A17 - bezpieczeństwo, A18 - przewozy niebezpiecznych ładunków.
(cytat, str. 306) System zarządzania jakością u dostawców wyrobów medycznych regulowały normy EN 46001 i EN 46002, które zostały zastąpione przez normy ISO 13485:1996 Systemy jakości. Wyroby Medyczne. Szczegółowe wytyczne dotyczące stosowania ISO 9001 oraz ISO 13488:1996 Systemy jakości. Wyroby medyczne. Szczegółowe wymagania dotyczące stosowania ISO 9002. Po nowelizacji norm ISO 9000 te dwie normy zostały zastąpione jedną normą ISO 13488 Quality Systems - medical devices -System requirements for reulatory purposes. Norma ta podaje specyficzne wymagania dla systemu zarządzania jakością w przypadku, gdy organizacja potrzebuje wykazać swoją zdolność do dostarczania wyrobów medycznych zgodnych z wymaganiami klienta i mającymi zastosowanie do wyrobów medycznych, do których istnieją wymagania przepisów.
(cytat, str. 317) Norma AQAP-2110:2003 pt. Wymagania NATO dotyczące zapewnienia jakości podczas projektowania, prac rozwojowych i produkcji opiera się na wielu wymaganiach zawartych w ISO 9001. Koncepcja normy polega m.in. na tym, że: - jakość wyrobów musi być dla każdego przedsiębiorstwa rzeczą najważniejszą; - wykonawca jest odpowiedzialny za spełnienie zobowiązań umownych i zawartych w specyfikacjach; - w celu ochrony praw nabywca będzie stosował proces wydania rządowego zapewniania jakości; - nabywca może zażądać usunięcia niedociągnięć w systemie jakości, mogących być przyczyną dostarczenia wyrobu niezgodnego z wymaganiami.