Przeglądaj katalog alfabetyczny według autorów, tytułów lub słów kluczowych. Kliknij odpowiedni przycisk poniżej, a następnie wybierz pierwszą literę nazwiska, tytułu czy słowa kluczowego.
(cytat, str. 22) Stereotyp będzie rozumiany jako system nazbyt uproszczonych, uogólnionych przekonań na temat grupy lub jednostki podzielanych przez daną społeczność.
(cytat, str. 47) "Stereotypy - są to generalizacje odnoszące się do dużych grup ludzkich. Dotyczą one najczęściej płci, wieku, rasy czy koloru skóry. Są bardzo trwałe i trudne do zmiany."
(cytat, str. 26) Stereotypów nie odnosimy zwykle do siebie, lecz do innych narodów i kultur, naszych sąsiadów i odległych geograficznie społeczeństw, do przyjaciół, jak i do wrogów. Mówi się, że każdy naród posiada pewną skalę na której umieszcza obce społeczności i kraje według stopnia zaufania. Stopień tego zaufania zależy m.in. od okoliczności politycznych, ekonomicznych i historycznych.
(cytat, str. 27) Za źródło stereotypów w Europie uznaje się rozwijający się na tym kontynencie monokulturowy model życia, oparty na koncepcji państwa narodowego, oraz dążenia państw do dominacji w europejskim układzie sił. Przełamywaniu stereotypów i zapobieganiu dominacji jednego narodu nad innym ma służyć integracja gospodarcza, społeczna i militarna w Europie oraz specjalne programy edukacyjne Unii Europejskiej oparte na realizacji prawa do swobodnego przepływu osób. Programy te w pierwszym rzędzie obejmują wymianą młodzieży i nauczycieli akademickich, ekspertów i różnych specjalistów
(cytat, str. 28) Pojęcie "stereotyp" ma grecki źródłosłów. "Stereos" znaczy trwałość i przestrzenność; "typos" oznacza odbicie, obraz - model, przedstawiciel jakiegoś gatunku. W XV w. "stereotypem" nazywano płytę drukarską składu zecerskiego - rodzaj odlewu do powielania. W XIX-wiecznej polskiej literaturze był to także synonim szablonu - w znaczeniu powielania tej samej symboliki literackiej. Stereotyp występuje wszędzie jako metafora zjawisk niezindywidualizowanych, powtarzalnych, jako coś schematycznego, banalnego, powtarzalnego.
(cytat, str. 30) Wyróżnia się co najmniej sześć funkcji stereotypów narodowych: 1. Służą członkom społeczności jako wspólne dla wszystkich, gotowe układy odniesienia, czym ułatwiają wzajemne porozumienie; 2. Wzmacniają więź między członkami społeczności poprzez podkreślenie poczucia przynależności; 3. Wyrażają wspólnotę wartości swojego narodu poprzez przeciwstawianie zwyczajów rodzimych obcym zachowaniom; 4. Można je stosować dla pozytywnego podkreślenia, że "nasza" zbiorowość jest różna od innych, z którymi można by ją pomylić; 5. Można ich używać dla podkreślenia lojalności względem wybranej społecznej zbiorowości; 6. Służą narodowi do kreowania "kozła ofiarnego" w okresie kryzysu.
(cytat, str. 30 - 31) Warto jeszcze pamiętać, iż w publikacjach o stereotypach narodowych podaje się najczęściej następujące ich cechy: 1. Stereotypy są zawsze wartościujące i często są powiązane z kwestiami językowymi, a ich werbalizacja wywołuje mgliste skojarzenia i asocjacje; 2. Stereotypy nie wywodzą się z bezpośredniego doświadczenia jednostek, lecz z tradycji, przekazu i zapożyczeń. Jeśli są mocno zakorzenione w zbiorowej świadomości, to nie będą podatne na doświadczenia, które dezawuowałyby wcześniej ustalone wyobrażenia; 3. Stereotypy są ważnym składnikiem integrującym społeczeństwo - można je odnaleźć w motywacji społecznych działań, w ideologii i w politycznej propagandzie; 4. Stereotyp jest sądem - negatywnym lub pozytywnym - opartym na przekonaniu. Posiada społeczną genezę: przekazywany jest jednostce przez rodzinę lub przez środowisko jako wyraz opinii publicznej; 5. Stereotyp jest też nacechowany emocjonalnie (negatywnie lub pozytywnie). Jest sprzeczny z faktami lub tylko częściowo odpowiada prawdzie, mimo, że zawsze jawi się jako w pełni prawdziwy; 6. Stereotyp pozostaje niezmienny przez długi czas, co wynika z faktu, iż jest niezależny od faktycznych doświadczeń ludzi; 7. Bez względu na to, czy jest pozytywny czy negatywny, stereotyp jest przesadnym przekonaniem związanym z określoną kategorią. Jego funkcją jest usprawiedliwianie naszego zachowania się w odniesieniu do tej kategorii; 8. Stereotypy mogą być niebezpieczne gdyż są "substytutami obserwacji" - pozwalają oprzeć myślenie na reakcjach na słowa, a nie na obserwacji rzeczywistości.
(cytat, str. 35) Dużym kłopotem dla osób zajmujących się windykacją należności jest wpadanie w stereotypy myślenia o dłużnikach jako o nieuczciwych ludziach, naciągaczach, złodziejach. Konsekwencje takich nastawień mogą być opłakane. Stare afgańskie przysłowie mówi: Pomyśl sobie o mnie jak o swoim wrogu, a na pewno nim sic stanc. Siła nastawień w kontaktach międzyludzkich jest ogromna. W psychologii mówi się o takim zjawisku jak "samospełniająca się przepowiednia".
(cytat, str. 27) "Stereotyp jest pewną wiedzą i obrazem przedstawiającym cechy charakterystyczne grup społecznych, które powstały i uformowały się na przełomie lat, a istnieją do dziś w świadomości ludzi. Stereotypy kulturowe (lub narodowe) są istniejącymi wyobrażeniami o danej kulturze, natomiast podmiotami tych stereotypów są członkowie tej kultury. Stereotyp często tworzą ’nieświadomy’ obraz (zestawy przekonań i wartości) danej kultury wśród innych społeczeństw (kultury)."
(cytat, str. 41) Stereotyp to, najprościej ujmując, uproszczony ..., schematyczny obraz osób, grup, stosunków społecznych ukształtowany na podstawie niepełnej lub fałszywej wiedzy.
Słowa kluczowe:stereotyp Komentarze i źródła pierwotne: Współdziałanie interpersonalne. Józef Podgórecki
(cytat, str. 65) Stereotyp jest: - obrazem uproszczonym ocenianego obiektu, - najczęściej obrazem negatywnym, - uogólnieniem rzeczywistej sytuacji, - zbiorem przekonań, a nie wizerunkiem, - wynikiem procesów emocjonalnych (np. przeniesienia agresji), - kategorią związaną ze sposobem porządkowania rzeczywistości (kategoryzacją), - sądem, w którym nie następuje odpowiedź na pytanie - dlaczego, przyjmuje się, że po prostu tak jest.
Uważa się, że jeśli wiedza na temat jakiegoś wycinka rzeczywistości odnosi się do innych ludzi, nazywana jest stereotypem, natomiast wiedza dotycząca pewnych zjawisk czy przedmiotów nazywana jest ogólnie procesem poznawczym. Cechy schematu poznawczego i stereotypu pozostają takie same, różnica tkwi w przedmiocie, wobec którego te uproszczone obrazy są tworzone.